O əvəzliyi zaman və məkan baxımından bilavasitə göz önündə olmayan, uzaqda yerləşən və ya söhbət mövzusunda əvvəllər adı çəkilmiş, ancaq yenidən təkrarlanmasına ehtiyac olmayan varlığı, hadisəni, anlayışı və ya əşyanı göstərir. Funksiyasına görə, o, həm göstərici əvəzlik, həm də müəyyənlik əvəzliyi kimi çıxış edə bilər. Göstərici əvəzlik kimi istifadə edildikdə, əvvəllər adı çəkilmiş, ancaq yenidən adının təkrarlanmasının zəruri olmadığı varlığı, hadisəni və s. əvəz edir. Bu halda, o, konkretlik qatır və dinləyici/oxucu üçün daha aydınlıq yaradır. Müəyyənlik əvəzliyi kimi istifadə edildikdə isə, müəyyən bir varlığın, hadisənin və s. mövcudluğunu təsdiqləyir, lakin onun özəlliklərini daha ətraflı açıqlamır.
Məsələn: "O gəldi." cümləsində "o" əvəzliyi konkret bir şəxsi göstərir, ancaq kim olduğunu bilmək üçün əvvəlki kontekstdən istifadə etmək lazımdır. Əgər əvvəlki cümlədə "Mehman gəldi" deyilibsə, onda "o" "Mehman" sözünün qısaldılmış formasıdır. "O böyük bir şəhərdir." cümləsində isə "o", əvvəllər adı çəkilmiş və ya məlum olan bir şəhəri ifadə edir. Beləliklə, "o" əvəzliyi cümlədə konkretlik yaradır, əvvəlcədən müəyyən olunmuş varlığa istinad edir və onun yenidən adının təkrarlanmasının qarşısını alır. Əvəzliyin işlənməsindən asılı olaraq, onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.
Qeyd edək ki, "o" əvəzliyinin istifadəsində maraqlı bir xüsusiyyət də onun cinsə görə dəyişməməsidir. Yəni, "o" həm kişi, həm də qadın, həm də cansız varlıqları göstərə bilər. Bu, onun geniş istifadə dairəsini əks etdirir. "O"nun yerini bəzən "o kişi", "o qadın" kimi daha spesifik ifadələrlə də əvəz etmək olar, lakin bu hallarda konkretlik daha da artır və "o" əvəzliyinin daha qısa və ümumiləşdirilmiş xarakteri itirilir.