izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Onaçılan sözü Azərbaycan dilində silah növünü ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "xəzinəsi on patron tutan tüfəng və ya tapança" kimi tərifi verilmiş olsa da, bu izahı daha genişləndirmək və dəqiqləşdirmək mümkündür. Onaçılan, əslində, xəzinəli (dərgili) və çox güman ki, nisbətən kiçik ölçülü, əl silahı kimi başa düşülməlidir. "On patron tutan" ifadəsi isə onun tutumunu göstərir və bu, həm tapança, həm də kiçik ölçülü tüfəng (məsələn, karbin) üçün mümkün ola bilər. Lüğətlərdəki tərif, silahın texniki xüsusiyyətlərini sadəcə qısaca ifadə edir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "ona" say ədədi ilə "çılan" (çəkilən, yüklənən, tutulan) sözünün birləşməsindən əmələ gəldiyini ehtimal etmək olar. Bu halda "onaçılan" "on patron çəkilən (yüklənən)" mənasını verir və silahın xəzinəsinin tutumuna işarə edir. "Çılan" sözünün bu kontekstdə silah mexanizminin patron yükləmə xüsusiyyəti ilə bağlı istifadə edildiyi güman edilir.

Onaçılanın istifadə edildiyi cümlələrdə onun əsasən kiçik ölçülü, rahat daşına bilən və sürətli atəş açmaq imkanı verən bir silah kimi təsvir olunduğunu görürük. Misal üçün, verilən sitatda "[Həcər xanım] onaçılan tapança götürər, kişi kimi gəzərdi" cümləsində onaçılanın tapança olaraq təsvir olunması, bu silahın ölçülərinə və istifadə sahəsinə işarə edir. Həcər xanımın "kişi kimi gəzməsi" isə onun bu silahı özünü müdafiə və ya qorumaq üçün istifadə etməsinə işarə edə bilər. Başqa nümunələrdə onaçılan, kiçik həcmli tüfəng kimi də təsvir oluna bilər, lakin ümumiyyətlə, daha çox tapança ilə eyniləşdirilir.

Yekun olaraq, onaçılan sözü Azərbaycan dilində xəzinəsi on patron tutan, nisbətən kiçik ölçülü əl silahı (əsasən tapança, bəzən kiçik tüfəng) üçün istifadə olunur. Sözün etimologiyası onun xüsusiyyətlərini daha aydınlaşdırır. Onaçılanın cümlələrdəki istifadəsi onun əsasən şəxsi müdafiə və ya özünü qorumaq üçün istifadə olunan bir silah olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz