Oymaq1 sözü Azərbaycan dilində çoxmənalı söz olub, əsasən "qazmaq", "çuxur açmaq", "dəlik salmaq" mənalarında işlənir. Lüğətdə verilən "bax ovmaq1 2-ci mənada" ifadəsi isə sözün suyun axması nəticəsində torpağı aşındıraraq çuxur və oyuqlar əmələ gətirməsi mənasını ifadə edir. Bu mənada oymaq sözü, fiziki güc tətbiq etmədən, təbii proses nəticəsində baş verən aşınma və eroziyanı ifadə edir. S.S. Axundovun misalında olduğu kimi, suyun axması ilə əlaqədar istifadə olunur.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "oymaq" kökü Türk dillərində geniş yayılmış "oy-" fel kökünə dayanır. Bu kök "qazmaq", "dəlik açmaq", "kəsmək", "oymaq" kimi mənaları özündə ehtiva edir. "Oymaq" sözü bu kökünə əlavə olunan "-maq" məsdər şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir. Beləliklə, sözün əsas mənası "qazmaq" olub, məcazi mənalarda da işlədilə bilər.
Oymaq sözünün müxtəlif cümlələrdə istifadəsinə nümunələr:
- Daşları oymaq: Bir neçə saat ərzində daşları oymaqla bəzək əşyaları hazırladı.
- Torpağı oymaq: Yağışlar torpağı oymaqla dərin yarğanlar əmələ gətirmişdi.
- Suyun torpağı oyması: Uzun illər ərzində suyun torpağı oyması nəticəsində dərin bir dərə yaranmışdı. (Burada S.S.Axundovun ifadəsinə uyğun məna)
- Oyulmuş taxta: Oyulmuş taxtadan hazırlanmış gözəl bir qapı var idi.
- Qəlbi oymaq: (məcazi mənada) Onun sözləri qəlbimi oydu.
Göründüyü kimi, "oymaq" sözü həm konkret, həm də məcazi mənada işlənə bilər. Konkret mənada əsasən fiziki qazma, aşındırma proseslərini, məcazi mənada isə ruhi təsirləri, dərin hissləri ifadə edir. Sözün hansı mənada işləndiyi cümlənin kontekstindən asılıdır.