Oynanma sözü "oynamaq" felindən törəmə bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə "oynamaq" felinin isim formasının qısa izahları olsa da, dilçilik baxımından daha geniş və dəqiq bir təhlil təqdim etmək mümkündür. "Oynanma" sözü əsasən bir hərəkətin, prosesin və ya hadisənin oyun xarakteri daşıdığını, uşaq oyunlarına bənzər şəkildə, əyləncəli, şən və ya təsadüfi, planlaşdırılmamış şəkildə baş verdiyini bildirir.
Mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar ala bilər. Məsələn, "uşaqların oynaması" ifadəsi ilə "hava şəraitinin oynaması" ifadəsi arasında semantik fərq var. Birinci halda "oynama" fiziki və ya idrak oyunlarını, əyləncəli hərəkətləri bildirir. İkinci halda isə "oynama" hava şəraitinin qeyri-sabitliyini, dəyişkənliyini, təxmin edilməzliyini ifadə edir, yəni "dəyişmə, tərəddüd etmə" mənasında işlənir.
Sözün sinonimləri kontekstdən asılı olaraq dəyişir. "Uşaqların oynaması" üçün "əyləncə, əylənçə, oyun, şənlik" kimi sinonimlər işlədilə bilər. "Havanın oynaması" üçün isə "dəyişmə, tərəddüd, qeyri-sabitlik, sarsıntı" kimi sinonimlər daha uyğundur.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Uşaqların oynanması səs-küy saldı.
- Oynanma ilə keçən gün xoş bir xatirə olaraq qaldı.
- Havanın oynanması səbəbindən gəzintiyə çıxa bilmədik.
- Bazar qiymətlərindəki oynanma istehlakçıları narahat edir.
- Onun sözlərinin oynanması məqsədli idi.
Göründüyü kimi, "oynanma" sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edir. Bu səbəbdən də lüğətlərdə onun mənasını daha əhatəli və dəqiq şəkildə izah etmək vacibdir. Yalnız "oynamaq" felindən törəmə olduğunu deyərək kifayətlənmək qeyri-kafi olur. Sözün mənasını aydınlaşdırmaq üçün kontekstə və istifadə sahəsinə diqqət yetirmək zəruridir.