izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Oynar sözü Azərbaycan dilində sifət olaraq işlənir və bir neçə mənaya malikdir. Əsas mənaları aşağıdakılardır:

1. Hərəkətlilik, Qeyri-sabitlik: Bu mənada "oynar" sözü daim hərəkətdə olan, bir yerdə durmayan, qərar tapmayan, tərpənən varlıq və ya obyekt üçün işlədilir. Məsələn: "Oynar buludlar səmanı bəzəyirdi." burada "oynar" sözü buludların daim hərəkətdə olduğunu, sabit bir vəziyyətdə olmadığını bildirir. Digər bir nümunə: "Oynar gözləri ilə ətrafını müşahidə edirdi." Burada "oynar" gözlərin tez-tez hərəkət etdiyini, fikrinin bir nöqtədə dayanmadığını ifadə edir. Bu mənada "dəyişkən", "qeyri-sabit", "tərpəncək" sözləri sinonim kimi istifadə oluna bilər, lakin "oynar" sözü daha çox dinamikliyi, canlılığı ifadə edir.

2. Rəqs, Hərəkətlilik (məcazi mənada): "Oynar" sözü bəzi hallarda rəqs edən, hərəkətli bir varlıq və ya obyekt üçün də işlənə bilər. Məsələn: "Oynaq əlləri ilə gözəl rəqs edirdi." Bu cümlədə "oynar" əllərin hərəkətliliyinə, rəqs etmə qabiliyyətinə işarə edir. Bu mənada "rəqqas", "əlvan" kimi sözlər sinonim ola bilər, amma "oynar" daha çox öz-özünə hərəkət edən, canlanan bir təəssürat yaradır.

3. Mexaniki Hərəkət: Saat mexanizmləri ilə bağlı istifadədə "oynar" sözü, saatın əqrəblərinin və ya digər hərəkətli hissələrinin davamlı hərəkətini ifadə edir. Məsələn: "Köhnə saatın oynar əqrəbləri yavaş-yavaş irəliləyirdi." Bu istifadədə "kəfgir" sinonimi kimi işlənə bilər, amma "kəfgir" daha çox texniki bir termindir.

Etimologiya: "Oynar" sözü "oynamaq" fellə əlaqədardır və "oynamaq" felinin sifət formasından törəmişdir. "Oynamaq" felinin kökü Türk dillərindəki "oy-" kökünə dayanır və hərəkət, tərpənmə, əyləncə mənalarını ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz