izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Oyrotca sözü Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "sifət və zərf. Oyrot dilində; altayca" mənasında izah olunur. Lakin bu izah qısa və kifayət qədər dəqiq deyil. Daha geniş və dəqiq bir izah üçün əlavə məlumatlar təqdim etmək lazımdır.

Əvvəlcə, "Oyrotca" sözünün etimologiyasına nəzər salaq. Sözün əsası olan "Oyrot" tarixi bir türk xalqının adıdır. Müasir adlandırmada isə, əsasən Altay Respublikasında yaşayan Altay xalqına istinad edilir. Oyrotlar, köhnə zamanlarda müxtəlif dialektlərdə danışırdılsalar da, bu dialektlər ümumilikdə Altay dilləri ailəsinə aiddir.

Beləliklə, "Oyrotca" sözü iki əsas mənada işlənir:

1. Dil mənasında: "Oyrotca" sözü Altay dilinin bir qoluna, xüsusilə də Altay Respublikasında yayılmış Altay dilinin variantlarına aid olan dilə işarə edir. Bu mənada "Oyrotca danışmaq", "Oyrotca yazı yazmaq", "Oyrotca ədəbiyyat" kimi ifadələrdə işlənərək, dilin özünə fokuslanır. "Oyrotca söhbət" və ya "Oyrotca mətn" kimi ifadələrdə də istifadə olunması mümkündür.

2. Mənşə mənasında: "Oyrotca" sözü həm də, mənşəcə Altay dilindən olan, Altay xalqının mədəniyyətinə, adət-ənənələrinə, ədəbiyyatına aid olan hər hansı bir hadisəni, əşyanı və ya anlayışı ifadə etmək üçün işlədilə bilər. Məsələn, "Oyrotca mahnı", "Oyrotca rəqs", "Oyrotca naxış", "Oyrotca əfsanə" və ya "Oyrotca adət-ənənə" ifadələrində dilə deyil, mədəniyyətə işarə edilir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "altayca" sözü ilə sinonim olsa da, "Oyrotca" sözü daha spesifik olub, Altay dilinin müəyyən bir qoluna, tarixi kontekstdə isə Oyrot xalqına xas xüsusiyyətləri önə çəkir. Bu baxımdan "Oyrotca" sözü, "altayca" sözündən daha zəngin məna yükünə malikdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz