izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ödəmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "başqasından aldığı, yaxud borc etdiyi şeyi qaytarmaq, vermək" kimi tərif edilməkdən daha genişdir. Bu, maddi və ya qeyri-maddi dəyərlərin qarşılığını vermək, bir öhdəliyi yerinə yetirmək anlamını ehtiva edir.

Etimoloji baxımdan, "ödəmək" sözünün kökü Türk dillərindəki "ödə-" morfemindən törəyir və "başa çatdırmaq", "yerinə yetirmək", "tamamlamaq" kimi mənaları əks etdirir. Bu məna genişliyi "ödəmək" felinin müxtəlif kontekstlərdə işlənməsinə imkan verir.

Maddi mənada: "Ödəmək" sözü ən çox maliyyə öhdəlikləri ilə əlaqəli olur. Borc, kredit, alış-veriş, cərimə, vergi kimi maliyyə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsini ifadə edir. Məsələn: "Kreditini vaxtında ödəməlidir", "Cəriməsini ödədi", "Vergisini ödəyir". Bu istifadədə, "ödəmək" sözü pul və ya başqa maddi dəyərlərin ötürülməsini bildirir.

Qeyri-maddi mənada: "Ödəmək" sözü qeyri-maddi öhdəliklərin yerinə yetirilməsi mənasında da işlənir. Məsələn: "Vədini ödəmədi", "Borcunu qaytarmadı", "Əməyini ödəmək üçün hər şeyi etdi". Bu cür hallarda, "ödəmək" sözü vəd, söz, əmək, məsuliyyət kimi qeyri-maddi öhdəliklərin yerinə yetirilməsini ifadə edir. "Əməyini ödəmək" ifadəsi əməyin qarşılığının verilməsini bildirir, bu qarşılıq maddi (əmək haqqı) və ya qeyri-maddi (tərif, minnətdarlıq) ola bilər.

Cümlədə işlənməsi: "Ödəmək" feli müxtəlif zamana, əvəzliklərə və əlavələrə uyğun olaraq cümlələrdə işlənir. Məsələn: "O, hesabını sabah ödəyəcək", "Biz borcumuzu tam ödədik", "Onlar qərarın nəticələrini ödəyəcəklər". Felin mənası cümlənin konteksindən asılı olaraq dəyişə bilər.

Yekun olaraq, "ödəmək" felinin mənası sadəcə maliyyə ödənişləri ilə məhdudlaşmır. Bu, həm maddi, həm də qeyri-maddi öhdəliklərin yerinə yetirilməsini əhatə edən daha geniş bir mənaya malikdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz