Ötüb-keçmə: "Ötüb-keçmək" felindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir hadisənin, dövrün, vəziyyətin artıq geridə qalması, sona çatması, tamamlanması deməkdir. Bu, zaman və məkan baxımından baş vermiş və artıq mövcud olmayan bir şeyin izahıdır. Hadisənin özü qədər, həmin hadisənin təsiri, nəticəsi də nəzərə alınır. Yəni, "ötüb-keçmə" sadəcə zamanın keçməsi mənasını verməkdən daha çox, bir prosesin tamamlanması və onun nəticələrinin qalması ilə xarakterizə olunur.
Məsələn, "soyuq qışın ötüb-keçməsi" ifadəsində yalnız qışın bitməsi deyil, həm də qışın təsirlərinin, məsələn, qarların əriməsi, havanın isinməsi kimi nəticələrinin də nəzərə alınması nəzərdə tutulur. Bu mənada "ötüb-keçmə" "bitmə", "sona yetmə", "tamamlanma" sözləri ilə sinonim ola bilər, lakin onlardan daha geniş və əhatəli bir məna ifadə edir.
Digər bir mənası isə, bir yerin, məkanın yanından keçmək, onu arxada qoymaq deməkdir. Bu mənada daha çox səyahət, yolçuluq kontekstində istifadə olunur. Məsələn, "dağların ötüb-keçməsi" ifadəsi bir səyahət zamanı dağlıq ərazinin arxada qalmasını bildirir.
Lüğətdə qeyd edilməyən, lakin kontekstə görə istifadə oluna bilən bir başqa mənası da var: bir şeydən asanlıqla, əhəmiyyət vermədən keçmək, ona biganə qalmaq. Məsələn, "o, bütün çətinlikləri ötüb-keçdi" ifadəsi şəxsin çətinliklərə tab gətirməsini, onlardan asanlıqla keçməsini bildirə bilər. Bu mənada isə "ötüb-keçmə" "üzərindən keçmək", "əhəmiyyət verməmək" kimi ifadələrlə sinonim ola bilər.
Etimoloji baxımdan, "ötüb-keçmə" sözü "ötüb" və "keçmə" fellərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Öt" və "keç" felləri qədim türk dillərindən gəlir və hər ikisi də məkan və zaman keçməsini bildirir. "Ötüb-keçmə" isə bu iki felin birləşməsi ilə yaranmış bir isim olaraq, həm məkan, həm də zaman keçməsini ifadə edən daha geniş və mürəkkəb bir məna kəsb edir.