izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Öyüd-nəsihət: Azərbaycan dilində "öyüd" və "nəsihət" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir termindir. Hər iki söz də müsbət məqsədlə söylənən, birini yaxşı işlərə yönəltmək, onu səhvlərdən, pis əməllərdən çəkindirmək, doğru yola yönəltmək üçün söylənən sözləri bildirir. Lakin aralarında incə bir fərq vardır. "Öyüd" daha çox təcrübə əsasında verilən, yaşlı nəslin gənc nəslə ötürdüyü, əsasən praktik məsləhətlər, həyat dərsləri xarakteri daşıyır. "Nəsihət" isə daha çox əxlaqi, dini, mənəvi dəyərlərə əsaslanan, ümumi davranış qaydalarına istiqamətlənmiş, ruhən təmizlənməyə və kamilliyə doğru addımlamağa təşviq edən tövsiyələrdir. Beləliklə, "öyüd-nəsihət" ifadəsi həm praktik, həm də mənəvi, həm dünyəvi, həm də axirəti əhatə edən, hərtərəfli yönəlməni, həyatın müxtəlif sahələrində düzgün yol seçilməsini məsləhət görən tövsiyələr məcmusunu ifadə edir.

Lüğətlərdə "öyüd-nəsihət" ifadəsinin "öyüd" sözünün sinonimi kimi izah edilməsi, iki sözün məna yaxınlığını əks etdirir, ancaq yuxarıda qeyd edildiyi kimi, "nəsihət"in mənəvi tərəfin vurğulaması "öyüd-nəsihət" ifadəsini daha geniş məna çalarına malik edir. Bu ifadə daha çox rəsmi və ya yüksək üslublu mətnlərdə istifadə olunur.

Misal cümlələr:

1. Atamın verdiyi öyüd-nəsihətlər həyatım boyu mənim üçün yol göstərici olmuşdur.

2. Müəllim şagirdlərə həm tədrisə, həm də həyata dair öyüd-nəsihətlər verdi.

3. Bu, sadəcə bir oyun deyil, həyat dərsi, bir növ öyüd-nəsihətdir.

4. Qoca kişinin öyüd-nəsihətləri gənclərə dərin təsir bağışladı.

5. [Məsumə Firəngizə:] Yox, bala, bu, öyüd-nəsihət məsələsi deyil. (Bu cümlədə istifadə olunan "öyüd-nəsihət" ifadəsi, vəziyyətin sadəcə məsləhət və ya tövsiyə ilə bağlı olmadığını, daha mürəkkəb bir məsələ olduğunu vurğulayır.)

"Öyüd-nəsihət vermək (etmək)" ifadəsi isə kiməsə öyüd və nəsihət söyləmək, onu məsləhətləndirmək, yol göstərmək mənasını verir və "öyüd vermək" ifadəsi ilə sinonimdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz