izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Paqqıldamaq (f.): Bu fe'l, səs təəssüratını ifadə edən bir söz olub, əsasən mayenin qaynama zamanı çıxardığı səsi, xüsusilə də qaynama prosesinin intensivliyini və qabdan suyun tökülməsini bildirir. "Paqqıldamaq" sözünün əsasında "paqqıltı" sözü durur ki, bu da qısa, kəskin, davamlı olmayan səslərin ümumi adıdır. Lakin "paqqıldamaq" bu ümumi mənanı daha konkretləşdirir və yalnız mayenin qaynaması ilə əlaqələndirilir.

Mənası "paqqıltı səsi çıxarmaq, paqqapaq qaynamaq" olaraq verilsə də, daha geniş mənada "qüvvətli qaynama ilə müşayiət olunan səs-küylü qaynama" və ya "qabdan tökülərək qaynayan mayenin səs çıxarması" kimi izah edilə bilər. "Qazan paqqıldayır" cümləsində sözün intensiv qaynama və səs-küy yaratmaq mənası önə çıxır.

Sözün etimologiyası haqqında dəqiq məlumat yoxdur, ancaq onomatopoeik bir söz olduğu ehtimal olunur, yəni səsin təqlidindən yaranmışdır. Paqqıldamaq sözü, sadəcə qaynama prosesini deyil, həm də bu prosesin müşayiət olunduğu səs-küyü təsvir edir. Misal üçün, "Çaydanlıq paqqıldayaraq qaynadı" cümləsində həm intensiv qaynama, həm də bundan irəli gələn səs-küy ifadə olunur. "Su qazan boğazından paqqıldayaraq töküldü" cümləsində isə həm intensiv qaynama, həm də suyun qabdan tökülməsi və bu prosesin səsi təsvir olunur.

Beləliklə, "paqqıldamaq" sözü, sadəcə "qaynamaq" fe'lindən fərqli olaraq, qaynama prosesinin səs və intensivlik xüsusiyyətlərini daha aydın ifadə edən, emosional rəngli bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz