izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Palaz sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən yundan və ya pambıqdan toxunan, enli, uzun, qalın və xovsuz xalça növünü ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "xovsuz xalça" kimi təriflənsə də, palazın xalçadan fərqləndirən əsas xüsusiyyətləri onun qalınlığı, xovsuzluğu və toxunma texnikasıdır. Xalçalar daha incə, müxtəlif xov növləri ilə toxunula bilər, palazlar isə daha möhkəm, sadə və praktik bir toxuma üsuluna malikdir.

Palazın etimologiyasına nəzər salsaq, türk dillərindəki kökü ilə əlaqəli ola bilər. "Palaz" sözünün "pal" (örtük, təbəqə) kökünə bağlı olduğu ehtimal olunur. Bu kökdən törəyən sözlər, məsələn, "pərdə", "pəllə" kimi sözlərlə semantik əlaqədədir. Belə ki, palaz da əsasən döşəmə örtüyü kimi istifadə olunaraq yerə sərilən, qoruyucu və istilik verən bir örtük rolunu oynayır.

Palazın işlənmə sahəsi yalnız evlərlə məhdudlaşmır. Kənd təsərrüfatında, heyvan saxlama yerlərində, hətta bəzi sənətkarlıq işlərində də palazlardan istifadə edilir. Onun sərt, davamlı və praktik olması bu geniş tətbiqə səbəb olur. Məsələn, "Atların saxlandığı təsərrüfatda qalın bir palaz döşədilmişdi" və ya "Sənətkar xalça deyil, palaz toxuyurdu" kimi cümlələrdə palazın fərqli kontekstlərdə necə işlədildiyini müşahidə edə bilərik.

Qısaca, palaz, yundan və ya pambıqdan toxunan, xalçadan daha qalın, xovsuz, davamlı və praktik bir döşəmə örtüyüdür. Onun sadəliyi və funksionallığı onu əsrlər boyu həyatımızın ayrılmaz bir hissəsi etmişdir. "Hücrənin fərşi ibarətdi bir palazdan" cüməsində isə palazın sadəliyi və möhkəmliyinə işarə edilir, çünki hücrənin fərşi üçün incə və naxışlı bir xalça deyil, möhkəm və davamlı bir palaz daha uyğundur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz