Paleoantrop (yun. παλαιός - paleos - qədim + ἄνθρωπος - anthropos - insan) termini paleontologiya və arxeologiyada 250.000 ilə 350.000 il arasında Avropa, Asiya və Afrikada yaşamış, Homo cinsinə aid qədim insan növlərini ifadə edir. Bu termin ümumi bir termindir və spesifik bir növü deyil, müxtəlif xüsusiyyətləri olan, lakin morfoloji olaraq müasir insanlardan (Homo sapiens) fərqlənən bir qrup insanı əhatə edir.
Neandertal adamı (Homo neanderthalensis) paleoantrop nümunələrindən ən yaxşı bilinənidir. Lakin paleoantrop anlayışı Neandertallarla məhdudlaşmır. Bu terminə, anatomik olaraq müasir insana bənzəyən, lakin müəyyən xüsusiyyətlərdə fərqlənən digər arxaik insan formaları da daxildir. Məsələn, Heidelberq adamı (Homo heidelbergensis) və ya Denisova insanı kimi tapıntılar paleoantrop kateqoriyasına aid edilə bilər.
Paleoantrop termininin istifadəsi arxeoloji və paleoantropoloji tapıntılara əsaslanır. Sümüklər, alətlər və digər arxeoloji sübutlar bu qədim insanların həyat tərzləri, sosial quruluşları və davranışları haqqında məlumat verir. Paleoantrop tədqiqatları insan evolyusiyasının müxtəlif mərhələlərini daha yaxşı başa düşməyə kömək edir və müasir insanın mənşəyi barədə dəyərli məlumatlar təqdim edir.
Cümlədə istifadə nümunələri:
- Arxeoloqlar tapılan qalıqların paleoantropa aid olduğunu təsdiq etdilər.
- Paleoantropun alətləri daş dövrünə aiddir.
- Tədqiqat paleoantropun sosial quruluşu haqqında yeni məlumatlar ortaya qoydu.