izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Paraboloid sözü yunanca "parabole" (παραβολή) və "eidos" (εἶδος) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Parabole" "yanaşma", "oxşarlıq" və ya "müqayisə" mənasını verir, "eidos" isə "forma", "görünüş" və ya "növ" mənasını daşıyır. Beləliklə, "paraboloid" sözü həndəsi bir səthin, xüsusilə də parabol ilə əlaqəli bir formanı ifadə edir.

Riyaziyyatda, paraboloid bir ikinci dərəcə səthdir ki, onun ən sadə təsviri belədir: bir parabolanın öz oxu ətrafında fırlanması ilə əmələ gələn səth. Lakin bu, paraboloid anlayışının tam təsvirini vermir. Çünki paraboloidlər yalnız fırlanma yolu ilə deyil, digər üsullarla da əldə edilə bilər. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, paraboloid iki növə bölünür:

1. Dəyirmi paraboloid: Bu, bir parabolanın öz oxu ətrafında fırlanması nəticəsində əmələ gələn səthdir. Yəni, paraboloid səthinin hər kəsiyi dairəvi formadadır. Onun tənliyi ümumiyyətlə z = ax² + by² (a və b eyni işarəli sabitlər) şəklində ifadə olunur. Əgər a və b müsbətdirsə, paraboloid yuxarıya doğru açılır, əks halda isə aşağıya doğru.

2. Eliptik paraboloid: Bu, daha ümumi bir paraboloid növüdür. Onun tənliyi z = ax² + by² (a və b eyni işarəli sabitlər) formasında olur, lakin burada a və b fərqli dəyərlər ala bilər. Kəsikləri dairə deyil, ellipslərdir. Əgər a və b müsbətdirsə, paraboloid yuxarıya doğru açılır, əks halda isə aşağıya doğru.

Verilən mətn paraboloidin əmələ gəlməsini "bir parabolanın ucunun hərəkətsiz duran başqa parabolaya sürtünməsi nəticəsində alınan səth" kimi təsvir edir. Bu təsvir dəqiq deyildir və yalnız müəyyən bir növ paraboloidin əmələ gəlməsini ifadə edir. Paraboloid anlayışı daha genişdir və yuxarıda göstərilən tərif daha dolğun və düzgündür.

Paraboloidlər riyaziyyatın müxtəlif sahələrində, o cümlədən həndəsədə, fizika və mühəndislikdə geniş tətbiq olunur. Məsələn, paraboloid antenalar, teleskopların əksədən güzgüləri, bəzi binaların konstruksiyaları paraboloid formadadır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz