Parlatmaq sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "parıldatmaq, parlaq etmək" mənasını verir. Lakin bu məna sadəcə fiziki parıltı ilə məhdudlaşmır. Sözün əhatə etdiyi məna kontekstdən asılı olaraq daha geniş və dərin mənalar kəsb edə bilər.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "parla-" kökü "işıq saçmaq", "aydınlıq olmaq" mənasını ifadə edir. "-maq" isə felləri təşkil edən bir şəkilçidir. Beləliklə, "parlatmaq" sözü əsasən bir şeyin parlaqlığını artırmaq, onu daha gözəl və cəlbedici etmək mənasını ifadə edir.
Misal olaraq, Misir Məmmədli şeirindəki "Fikrini xalqımın zövqilə parlat!" misalını götürək. Burada "parlatmaq" sözü fiziki bir parıltıdan daha çox, fikrin inkişaf etdirilməsi, cilalanması, daha dəqiq, daha aydın və təsirli hala gətirilməsi mənasını daşıyır. Yəni, şair fikrin mükəmməlliyə çatdırılmasını, onu zənginləşdirməyi və daha yaxşı ifadə etməyi "parlatmaq" fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.
Başqa bir kontekstdə, "parlatmaq" sözü bir şeyi daha yaxşı, daha gözəl və ya daha dəyərli göstərmək üçün onun üzərində işləmək mənasında da işlənə bilər. Məsələn, "o, bacarığını illər boyu parlatdı" cümləsində, "parlatmaq" bacarığın inkişaf etdirilməsi, təkmilləşdirilməsi mənasını verir.
Qısaca, "parlatmaq" sözü həm fiziki parıltı, həm də metaforik mənada, bir şeyin keyfiyyətini artırmaq, onu daha yaxşı, daha gözəl, daha təsirli etmək mənasında işlənən çoxmənalı bir sözdür. Sözün konkret mənası həmişə cümlənin kontekstindən asılıdır.