Parıltı (is. ) Qığılcım kimi saçan gözqamaşdırıcı işıq, parlaq və qısa müddətli işıq saçma hadisəsi. Bu, sadəcə “işığın parlaması” mənasından daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Parıltı, işığın intensivliyinin qısa müddətdə kəskin şəkildə artması və sonra azalması ilə səciyyələnir. Bu artım, məsələn, günəşin səthində baş verən parlamalar, bir metal parçasının sürtülməsi zamanı meydana gələn qığılcımlar və ya ildırımın parlaması kimi müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər. Sözün mənası həm fiziki bir hadisəni, həm də metaforik olaraq bəzi şeylərdəki qığılcımvari, cəlbedici görünüşü ifadə edə bilər. Müşahidəçidə gözəllik, həyəcan və ya qorxu hissi yaradır.
Ədəbiyyatda parıltı sözü daha poetik və emosional bir məna da daşıya bilər. Misal üçün, gözlərdəki parıltı, şənlikdəki şamların parıltısı, qızılın parıltısı kimi ifadələr işıq saçmanın özü ilə yanaşı, həmin işığın yaratdığı təsiri, duyğunu da ifadə edir. Verilən nümunə cümlədə “poqonların parıltısı” həm fiziki olaraq poqonlarda əks olunan işığı, həm də bu işığın yaratdığı təhlükəli, qorxulu atmosferi ifadə edir.
Etimoloji baxımdan, "parıltı" sözünün kökü "parla-" felindən götürülmüşdür. "-ltı" şəkilçisi isə isimləşdirmə funksiyası daşıyır. Sözün leksik mənası zamanla genişlənib və müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar əldə edib. "Parıltı" sözünün sinonimləri arasında "parlama", "çılpaqlama", "qığılcım" və s. vardır, lakin hər biri özünəməxsus semantik xüsusiyyətlərə malikdir. "Parıltı" sözü adətən qısa müddətli, intensiv işıq saçmasını ifadə edərkən, "parlama" daha davamlı bir işıq saçmasını ifadə edə bilər.
Nümunə cümlələr:
- Qaranlıq meşədə ildırımın parıltısı bir anlıq hər şeyi aydınlatdı.
- Gözlərindəki parıltı onun həyəcanını göstərirdi.
- Qızılın parıltısı hər kəsi valeh edirdi.
- Küləyin parıltısıyla dənizdə dalğalar oynayırdı (burada metaforik işlənmə).