Part sözü Azərbaycan dilində təklif edilən mənası ilə kifayət qədər dar çərçivədə qalmışdır. Daha dəqiq və geniş izahlı tərif belə verilməlidir:
Part (ingl. part) - ingilis dilindən götürülmüş bir söz olub, əsasən bir cismin ani və güclü partlaması, dağılması nəticəsində yaranan səs-küy və ya təzyiq dalğasını ifadə edir. Lüğətdə qeyd edilən "təql. partlayan, yaxud atılan və yaxud da yerə düşən ağır bir şeydən çıxan səs" tərifi, part sözünün mənasını kifayət qədər əhatə etməsə də, onun mənasının bir tərəfini əks etdirir. Ancaq "part" daha geniş kontekstdə müxtəlif hadisələri təsvir edə bilir.
Məna nüansları:
- Güclü səs-küy: Part, sadəcə səs demək deyil, həm də səsin intensivliyini, ani və güclü olmasını ifadə edir. Məsələn, "bomba partladı" cümləsində "part" sadəcə səsi deyil, həm də partlayışın gücünü və onun yaratdığı təsiri ifadə edir.
- Ani dağılma: Part, bir cismin ani dağılması, parçalanması prosesinə də işarə edə bilər. Məsələn, "qaz borusu partladı" cümləsində "part" borunun dağılmasını ifadə edir.
- İntensiv təzyiq dalğası: Part, partlayış nəticəsində əmələ gələn təzyiq dalğasını da ifadə edə bilər. Bu dalğa fiziki zədələnmələrə səbəb ola bilər.
- Məcazi məna: Bəzi hallarda, "part" sözü məcazi mənada da işlədilə bilər. Məsələn, "əsəblərim partlayacaq" deyərkən, şəxsin emosiyalarının çox güclü olduğunu ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Bombanın partlaması şiddətli bir partlayışla müşayiət olundu.
- Avtomobilin mühərriki partladı.
- Qəzəbim partlamaq üzrə idi.
- Yüksək səsli partlayış bütün şəhəri silkələdi.
- Odlu top partlayaraq ətrafa dağıntı səpdi.
Yekun olaraq, "part" sözünün mənası sadəcə bir səs kimi deyil, daha çox ani, güclü bir hadisənin - partlayışın, dağılmanın, güclü səs-küyün və ya intensiv təzyiq dalğasının nəticəsini əks etdirir. Bu söz həm də məcazi mənada emosiyaların şiddətli olduğunu ifadə etmək üçün işlədilə bilər.