Paslanma: "Paslanmaq" felindən törəmiş isimdir. Kimyəvi reaksiya nəticəsində metal səthinin oksigen və ya digər maddələrlə qarşılıqlı təsiri nəticəsində örtülməsi və korroziyaya uğraması prosesi kimi başa düşülür. Bu proses əsasən dəmir və onun ərintilərində müşahidə olunur, lakin digər metallarda da müxtəlif formalarda baş verə bilər. Paslanma, metalın səthinin rənginin dəyişməsi, zəifləməsi və dağılması ilə müşayiət olunur. Prosesin sürəti bir çox amillərdən, o cümlədən metalın növündən, ətraf mühitin rütubətindən və temperaturundan, həmçinin hava və suda olan digər maddələrin tərkibindən asılıdır.
Məna çalarları və nüansları: Paslanma termini təkcə kimyəvi prosesi deyil, həm də onun nəticələrini əhatə edir. Məsələn, "dəmir borunun paslanması" ifadəsi həm kimyəvi reaksiyanı, həm də borunun səthində yaranan pas qatını ifadə edə bilər. "Paslanmanın qarşısının alınması" kimi ifadələr isə profilaktik tədbirləri, korroziyanın qarşısını almaq üçün istifadə olunan üsulları nəzərdə tutur. Bundan əlavə, məcazi mənada "paslanmaq" ifadəsi köhnəlmə, tənəzzül, istifadəsiz qalma kimi mənaları da ifadə edə bilər (məsələn, "biliklərin paslanması").
Etimologiya: Sözün kökü türk dillərindəki "pas" sözündəndir. "Pas" sözü isə qədim türk dillərində metal səthində əmələ gələn qırmızımtıl qatı maddəni ifadə etmişdir. "Paslanmaq" feli isə bu isimdən törəmişdir və metalın pasla örtülmə prosesini ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Dəmir qapının paslanması onu tamamilə korlamışdı.
- Paslanmanın qarşısını almaq üçün metal əşyaları müntəzəm olaraq təmizləmək lazımdır.
- Uzun müddət istifadə olunmayan alətlərin paslanması təəssüf doğurur.
- Onun bilikləri uzun illər boyu paslanmışdı.
- Paslanmaz poladdan hazırlanmış məmulatlar korroziyaya daha davamlıdır.