izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pastoral [fr. pastorale; lat. pastoralis – çobansayağı] XIV-XVIII əsrlər Avropa ədəbiyyatında və incəsənətində geniş yayılmış bir janr və üslubdur. Əsasən, çobanların və kəndlilərin sadə, harmonik, ideallaşdırılmış həyatını təsvir edir. Bu təsvirdə təbiətin gözəlliyi, insanla təbiətin ahəngi, məhəbbət, dostluq və səmimi münasibətlər ön plana çəkilir. Reallıqdan fərqli olaraq, pastoral əsərlərdə kənd həyatı romantikləşdirilir, çətinliklər və problemlər ya tamamilə yox sayılır, ya da minimalizə edilir.

Sözün mənşəyi latın dilindəki pastoralis sözündəndir ki, bu da "çobanla əlaqədar", "çobana aid" mənasını verir. Pastor sözü isə "çoban" deməkdir. Fransız dilinə pastorale kimi keçmiş və oradan da Azərbaycan dilinə daxil olmuşdur.

Pastoral, ədəbiyyatda şeir, hekayə, roman, dram kimi müxtəlif janrlarda öz əksini tapmışdır. İncəsənətdə isə rəsm, musiqi və heykəltəraşlıq əsərlərində müşahidə olunur. Mövzu baxımından, pastoral əsərlərdə çobanların məhəbbət macəraları, təbiətlə ünsiyyətləri, sadə həyat tərzi, qonaqpərvərlik və s. əksini tapır.

Müasir dövrdə də pastoral mövzu bədii yaradıcılıqda istifadə olunmaqdadır, lakin artıq ideallaşdırılmış pastoral dünyagörüşü əvəzinə, real həyatın müxtəlif tərəfləri ilə yanaşı, kənd həyatının çətinlikləri də əks etdirilməkdədir. Belə ki, pastoral əsər deyərkən, sadəcə çobanların həyatı yox, ümumi olaraq, kənd həyatının ideallaşdırılmış və ya real təsviri başa düşülür. Məsələn, "bu rəsm əsəri pastoral üslubda çəkilib" deyərkən, rəssamın kənd həyatını və təbiəti gözəlliklə təsvir etdiyini nəzərdə tuturuq.

Qısacası, pastoral sözü həm bir ədəbi və incəsənət janrını, həm də kənd həyatını ideallaşdıran və ya təsvir edən üslubu bildirir. Bu üslubda sadəlik, təbiət gözəlliyi, harmoniya və romantizm əsas yer tutur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz