Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "patavalı" sözünün mənası ümumiyyətlə "dolaqlı, paltarları dolaqlı" kimi verilir. Lakin bu izah qeyri-dəqiq və mənasının tamlığını əks etdirmir. "Patavalı" sözü əslində daha çox kəndli geyiminin xüsusiyyətini, xüsusən də geyimdəki qırışları, çoxlu qatları, düzgün olmayan, qeyri-mütəşəkkil görünüşü ifadə edir. Bu, sadəcə "dolaqlı" olmaqdan daha çoxdur; paltarların forması, toxuması və ümumi görünüşü ilə bağlıdır. "Patavalı" sözü, əşyanın formasının qeyri-düzgünlüyünü, qırış-qırış, səliqəsiz görünüşünü vurğulayır.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, mənşəyi dəqiq bilinməsə də, "pata" (paltarın qırışmış hissəsi) kökü ilə əlaqələndirilə bilər. "Patavalı" sözü, "pata" sözünün "-lı" şəkilçisi ilə birləşməsindən yaranmış, sifət kimi işlənir və bir şeyin (adətən geyim) qeyri-səliqəli, dolaqlı, qırış-qırış, səliqəsiz görünüşünü ifadə edir.
Misal üçün, verilən cümlədə ("Malik motal papaqlı, patavalı … kəndliləri uzaqdan süzüb, qeyri-adi həyəcan içində olduqlarını anladı") "patavalı" sözü kəndlilərin geyiminin qeyri-səliqəli, sadə və kənd həyat tərzinə uyğun olduğunu vurğulayır. Sözün "dolaqlı" mənası burada ikinci dərəcəlidir. Əsas vurğu geyimlərin forması və ümumi təəssüratındadır. Başqa bir cümlədə isə, məsələn, "Patavalı yataq dəsti otağı daha da darıxdırıcı göstərirdi" cümləsində yataq dəstinin qırış-qırış, səliqəsiz və gözə xoş görünməyən olduğunu ifadə edir.
Beləliklə, "patavalı" sözünün mənası sadəcə "dolaqlı" olmaqdan daha genişdir və kənd həyat tərzinə xas olan geyim xüsusiyyətlərini, qeyri-səliqəli, qırış-qırış, səliqəsiz görünüşü daha dəqiq ifadə edir. Sözün işlənmə konteksti onun mənasını dəqiqləşdirir.