izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pazı (is. məh.) - Əsasən Azərbaycanın cənub və şimal-qərb bölgələrində yayılmış dialektal bir sözdür. Etimalogiyası tam aydınlaşdırılmamış olsa da, türkcənin köhnə təbəqələrindən qaynaqlandığı ehtimal olunur. Lüğətlərdə "çuğundur" kimi tərcümə olunur, lakin bu tərcümə yalnız rəng oxşarlığını əks etdirir və sözün tam mənasını əhatə etmir. Pazı sözü, çuğundurun tünd qırmızı, demək olar ki, qara rəngini ifadə edir və bu rəngin insan üzündəki təzahürünü, xüsusilə də utanc və ya qorxu zamanı üzün qızarmasını bildirir.

Daha dəqiq desək, "pazı" sözü sadəcə "çuğundur rəngi" deyil, "tünd qırmızı, qıpqırmızı, hətta qara rəngə çalan qırmızı" mənasını verir. Bu rəngin intensivliyi, adi çuğundurun rəngindən daha qaranlıq və doymuş olduğunu nəzərdə tutur. Sözün "çuğundur kimi" ifadəsi ilə istifadəsi, bu rəng oxşarlığını vurğulamaq üçün metaforik bir ifadədir.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Həmişə belə tənbehdən sonra qulaqlarım pazı kimi qızarardı") "pazı kimi" ifadəsi, qulaqların çox güclü, tünd qırmızıya çalan bir qızarmasını ifadə edir. Bu, sadəcə "qızarması" deyil, intensiv, aydın görünən, deyəsən ki, qaranlığa çalan bir qızarmanı bildirir. Bu cümlədə "pazı" sözü, rəngin intensivliyini və qaranlığını vurğulamaq üçün əsasən emosional təsir yaratmaq məqsədi ilə işlənilib.

Beləliklə, "pazı" sözünü sadəcə "çuğundur" kimi tərcümə etmək, onun semantik dərinliyini və istifadə kontekstini tam əks etdirmir. Sözün mənasını daha dolğun şəkildə ifadə etmək üçün "tünd qırmızı, qıpqırmızı, qara rəngə çalan qırmızı" təriflərindən istifadə etmək daha doğru olar. Sözün mənası, əsasən kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, intensiv və doymuş qırmızı rəngi təsvir etmək üçün istifadə olunduğu aşkar görünür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz