izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tünd sözü fars dilindən götürülmüşdür və mürəkkəb rəng adlarında işlənilərək həmin rəngin açıq olmadığını, qaranlıq, qara rəngə yaxın olduğunu bildirir. Bu, əsasən rəngin doyğunluğunu, intensivliyini ifadə edir. Yəni, "tünd qırmızı", "tünd yaşıl", "tünd mavi" kimi ifadələrdə "tünd" sözü, əsas rəngin daha qaranlıq, daha doymuş versiyasını ifadə edir. Sadəcə olaraq, rəngin işıqlıq dərəcəsinin azaldığını göstərir.

Sözün mənası yalnız rənglərlə məhdudlaşmır. Metaforik mənada da işlənərək, bir hadisənin, vəziyyətin və ya əhval-ruhiyyənin şiddətini, qaralığını, ciddiyyətini ifadə edə bilər. Məsələn, "tünd hava", "tünd baxış", "tünd əhval-ruhiyyə" kimi ifadələrdə "tünd" sözü, həmin hadisələrin xoşagəlməz, narahatedici və ya ciddi bir xarakter daşıdığını vurğulayır. Bu mənada, "qaranlıq", "qatı", "ciddi" sözləri ilə sinonim ola bilər, lakin "tünd" sözünün daha çox rəngə bağlılığı onun fərqləndirici cəhətidir.

Dilçilik baxımından, "tünd" sözü, bir sifət olaraq, isimlərlə birləşərək onları təsvir edir və onlara əlavə məna verir. Söz birləşmələrinin kontekstindən asılı olaraq, mənası dəyişə bilər, ancaq əsas mənası rəngin qaranlıq, doymuş olması və ya hadisənin ciddi, xoşagəlməz olmasıdır. "Tünd qəhvəyi", "tünd qırmızı" kimi birləşmələrdə rəngin doyğunluğunu ifadə edərkən, "tünd qorxu", "tünd sirr" kimi birləşmələrdə hadisənin ciddiyyətini və gizliliyi vurğulayır.

Qısaca, "tünd" sözü, həm rənglərin təsvirində, həm də metaforik mənada geniş istifadə olunan, mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişən, lakin əsasən qaranlıq, doymuş, ciddi və ya xoşagəlməz mənaları ifadə edən bir söz olaraq qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz