Peşmək (fars. پشمک) — nazik tellər şəklində hazırlanan şirin bir şirniyyat növüdür. Fars dilindən mənşəli olan söz, "pəhmək" (پشمک) şəklində də yazıla bilər və bu, farsca "pəhm" (yun, iplik) və "ək" (kiçik qatqı bildirən şəkilçi) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Beləliklə, etimoloji baxımdan "peşmək" "kiçik ipliklər" və ya "incə tellər" mənasını verir ki, bu da şirniyyatın görünüşünü dəqiq şəkildə əks etdirir.
Peşməyin hazırlanmasında əsasən şəkər, su və bəzən də qoz, fıstıq, badam kimi qoz-fındıq növləri istifadə olunur. Şəkər qaynadılır, sonra isə xüsusi alətlər vasitəsilə nazik tellər şəklində çəkilir və soyudulur. Hazırlanan peşməklər həm öz-özlüyündə, həm də digər şirniyyatların tərkib hissəsi kimi (məsələn, paxlava, şəkərbura) istifadə oluna bilər. Dadına görə şirin, toxumasına görə isə xəfif və havadardır.
Misal cümlələr:
"Novruz süfrəsində müxtəlif şirniyyatlar, o cümlədən peşmək də var idi." – Bu cümlə peşməyin adətən bayramlarda, xüsusilə Novruz bayramında süfrələrə qoyulan şirniyyat olduğunu göstərir.
"Ana peşməyi incə tellər şəklində çəkərək şəkərə batırdı." – Bu cümlə peşməyin hazırlanma prosesini əks etdirir və "incə tellər" ifadəsi ilə onun xarici görünüşünü vurğulayır.
"Çayın yanına bir stəkan qəhvə və bir qab peşmək götürdüm." – Bu cümlə peşməyin çay və ya qəhvə ilə birlikdə qəbul oluna bilən bir şirniyyat olduğunu göstərir.
Qeyd etmək lazımdır ki, peşmək hazırlama üsulu və tərkibi bölgələrə görə fərqlənə bilər. Ancaq əsas xüsusiyyəti hər zaman nazik, ipək kimi tellər şəklində olmasıdır.