izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Petroqrafiya [yun. petros – daş, qaya və grapho – təsvir edirəm] Geologiyanın bir bölməsi olub, dağ süxurlarının tərkibini, quruluşunu, mənşəyini, yayılmasını və onların əmələ gəlmə şəraitini öyrənir. Daha dəqiq desək, petroqrafiya süxurların makroskopik və mikroskopik xüsusiyyətlərini, mineraloji və kimyəvi tərkibini, teksturasını (dənəciklərin ölçüsü, forması və qarşılıqlı münasibətləri) və strukturunu (komponentlərin məkan düzülüşü) təhlil edərək onların genezisini (əmələ gəlmə tarixçəsini) müəyyən etməyə çalışır.

Petroqrafiya tədqiqatları əsasən, əvvəlcə süxurun vizual müşahidəsi ilə başlayır. Bu zaman süxurun rəngi, toxuması, dənəcikliyi və görünən mineralların təyini həyata keçirilir. Daha sonra isə incə şlif hazırlanır və polarizasiya mikroskopu altında mikroskopik təhlillər aparılır. Bu təhlillər, süxuru təşkil edən mineralların dəqiq təyini, onların nisbətləri, ölçüləri və qarşılıqlı münasibətləri barədə ətraflı məlumat əldə etməyə imkan verir. Kimyəvi təhlillər də süxurun kimyəvi tərkibini dəqiqləşdirmək və genezisini aydınlaşdırmaq üçün istifadə olunur.

Petroqrafiya nəticələri geoloji xəritələrin tərtibində, faydalı qazıntı yataqlarının kəşfiyyatında, geodinamik proseslərin öyrənilməsində, eləcə də yerin daxili quruluşunun modelləşdirilməsində geniş istifadə olunur. Məsələn, bir vulkanik süxurun petroqrafik təhlili onun püskürmə şəraitini, maqmanın tərkibini və soyumasının sürətini müəyyən etməyə kömək edir. Metamorfik süxurların petroqrafik təhlili isə onların əmələ gəlməsindəki təzyiq və temperatur şəraitini göstərir.

Qısacası, petroqrafiya, dağ süxurlarının "təsviri" ilə məşğul olan bir elm sahəsi olaraq, Yer kürəsinin geoloji tarixinin və proseslərinin aydınlaşdırılmasında əvəzsiz rol oynayır. Onun nəticələri geoloji elmlərin digər sahələri ilə sıx bağlıdır və geniş tədqiqat imkanları təmin edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz