PİNTİ (sif.) Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "üst-başına, təmizliyə, səliqə-səhmanına fikir verməyən; əyin-paltarı, ya bədəni kirli, pasaqlı" kimi izah edilən "pinti" sözü daha geniş və dəqiq şəkildə aşağıdakı kimi təhlil edilə bilər:
Mənşəyi: Sözün etimologiyası dəqiq müəyyən edilməsə də, türk dillərindəki "pıntı", "pıntılıq" kimi sözlərlə əlaqələndirilə bilər. Bu sözlər ümumiyyətlə, "kirlilik, çirklilik, səliqəsiz-səhmanlıq" mənalarını ifadə edirlər. "Pinti" sözünün bu köklərdən törəyərək "şəxsi gigiyena və görünüşə biganəlik" mənasını qazanması ehtimal olunur.
Mənası: "Pinti" sifəti əsasən insanın fiziki təmizliyinə və görünüşünə olan laqeydliyini, dəqiq ifadə etmək üçün "şəxsi gigiyena normalarına əməl etməmək" deyə də ifadə oluna bilər. Bu, sadəcə geyimlərinin kirli və ya cırığını deyil, həmçinin bədən təmizliyinin olmamasını da əhatə edir. Söz, səliqəsizliyi, dağınıqlığı da ifadə edə bilər, lakin əsas vurğu fiziki təmizlik və görünüşə aiddir. "Pinti" sözü, "dəbdəbəsiz", "sanki", "sadə" kimi sözlərdən fərqli olaraq, mənfi bir konnotasiya daşıyır və təmizliyə biganəliyi vurğulayır.
Cümlədə işlənməsi:
- Pinti uşağın paltarları cırıq-cırıq idi.
- O, pinti görünüşü ilə hamının diqqətini cəlb etdi.
- Pinti insanlarla ünsiyyət qurmaq çətindir.
- Evləri pinti, darmadağın idi.
- Səliqəsiz, pinti görünüşü onu digərlərindən fərqləndirirdi.
Göründüyü kimi, "pinti" sözü müxtəlif kontekstlərdə, lakin həmişə mənfi bir məna daşımaqla istifadə olunur. Ancaq təkcə geyimlərin və əşyaların kirliliyini deyil, həm də bədən təmizliyinin də olmamasını ifadə edir.