Pirojna [rus. пирожное (pirojnoye)] – Azərbaycan mətbəxində geniş yayılmış, əsasən şirin içliklərlə (krem, qaymaq, müxtəlif meyvə və giləmeyvə püreləri, şəkərli qoz-fındıq, badam və s.) doldurulmuş, yağlı xəmirdən bişirilən kiçik ölçülü şirniyyat məmulatıdır. "Pirojna" termini rus dilindən mənşəli olub, həmin dildəki "пирожное" sözündən götürülmüşdür. Rus sözü isə "piroq" (пирог) sözündən törəmişdir ki, bu da "bişmiş, sobada bişirilmiş" mənasını verir. Lakin pirojna, piroqdan ölçüsü və formasına görə fərqlənir: piroqlar adətən daha böyük və bir neçə hissəyə bölünərək yeyilir, pirojnlar isə öz-özlüyündə tam və kiçik bir şirniyyat hissəsidir.
Pirojnaların hazırlanmasında müxtəlif növ xəmir növlərindən (xamir mayası, yağlı xəmir, qurabiyə xəmiri və s.) istifadə olunur. İçliyin tərkibi də olduqca müxtəlifdir və milli mətbəx ənənələrinə, mövsümə və bişirənin zövqünə uyğun dəyişə bilər. Misal üçün, şokoladlı kremli, qozlu, meyvəli, xama-şəkərli, süd kremi ilə doldurulmuş pirojna növlərini qeyd etmək olar. Pirojnalar həmçinin müxtəlif formalarda – dairəvi, kvadrat, üçbucaq və s. – bişirilir və bəzədilə bilər (şəkər pudrası, qoz ləpəsi, meyvə dilimləri və s.).
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Çay süfrəsinə müxtəlif növ pirojnlar düzülmüşdü.
- Ən çox şokoladlı pirojnayı sevirəm.
- Ana balam üçün öz əlləri ilə dadlı bir pirojna bişirdi.
- Qəndə yeni bişmiş pirojnların ətri yayılırdı.
- Doğum günüm üçün qonaqlara pirojna sifariş etdim.