Pisikmə: "Pisikmək" fellindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə qısa şəkildə izah olunmasına baxmayaraq, "pisikmə" sözünün mənası daha geniş və çoxcəhətlidir. Əsas mənası "pis, xoşagəlməz, iyrənc və ya qorxulu şeylərə səbəb olan hadisə və ya vəziyyət" deməkdir. Bu, konkret bir hadisənin təsviri ola bilər, eləcə də daha ümumi, abstrakt bir vəziyyətin ifadəsi ola bilər. Məsələn, bir qəza, təbii fəlakət, qarışıqlıq, ədalətsiz bir hərəkət və ya bir xəstəlik "pisikmə" kimi ifadə oluna bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "pisikmək" felinin "pis" sifəti ilə əlaqəli olduğunu görürük. "Pis" sözünün kökü qədim türk dillərində də mövcuddur və mənfi mənaları ifadə edir. "İkmək" isə bir çox hallarda bir prosesi, vəziyyəti və ya halı bildirir. Beləliklə, "pisikmə" sözü "pis bir halın və ya hadisənin meydana gəlməsi" mənasını daşıyır. "Pisikmə"nin bir çox sinonimləri var: fəlakət, bəla, müsibət, qəza, əzab, əziyyət, məşəqqət və s. Lakin hər bir sinonimin özünəməxsus nüansları vardır və "pisikmə" sözü bu nüansların hamısını özündə birləşdirməklə, daha geniş məna spektrini əhatə edir.
Cümlə içində istifadəsi:
- Bu ilin məhsulu pisikmə oldu; quraqlıq hər şeyi məhv etdi. (Təbii fəlakətin təsviri)
- O hadisə həyatımızda böyük bir pisikmə yaratdı. (Mənfi bir hadisənin nəticəsi)
- Sənin davranışın bütün işimizi pisikməyə çevirdi. (Birinin səbəb olduğu xoşagəlməz vəziyyət)
- Bu xəstəlik onun üçün böyük bir pisikmə idi. (Xəstəlik kimi xoşagəlməz bir vəziyyət)
Göründüyü kimi, "pisikmə" sözü konkret hadisələri və ya abstrakt vəziyyətləri ifadə etmək üçün müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Sözün mənası həmişə kontekstdən asılıdır və bu, onun dilçilik baxımından maraqlı bir xüsusiyyətidir.