izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Piyli sifəti kökü “piy” olan söz olub, əsasən üç əsas mənada işlənir. Birinci mənası, birbaşa “piy” sözü ilə bağlı olub, hər hansı bir varlığın piyinin (yağının) olması ilə xarakterizə olunur. Bu mənada, "piyli qoyun" ifadəsi heyvanın bədənində kifayət qədər yağ ehtiyatının olduğunu bildirir. Bu, həmçinin heyvanın sağlamlığı və qidalanmasının yaxşı olmasına işarə edə bilər. Misal üçün, "Bu il ot çox bol oldu, ona görə də qoyunlar çox piylidir" cümləsində piyli sözü qoyunların yağlı olduğunu bildirir.

İkinci mənası daha geniş və "yağlı", "çox piyli" ifadələri ilə sinonim olaraq işlənir. Burada diqqət piyin miqdarına yönəlir. "Piyli ət" ifadəsi, ətin yüksək yağ tərkibini, yəni çox piyli olmasını ifadə edir. Bu mənada, "piyli" sözü dad keyfiyyətinə də işarə edə bilər: ətin dadlı, sulu olmasına səbəb olan amil kimi. Məsələn, "Piyli ət bişirəndə daha çox ətirli olur" cümləsində piyli sözü ətin yağlı olmasının yeməyin ətirli olmasına təsirini ifadə edir.

Üçüncü mənada isə, "piyli" sözü hər hansı bir məhsulun, yeməyin və ya qarışığın tərkibinə piyin əlavə edilməsini bildirir. Yəni, piy vurulmuş və ya piy əlavə olunmuş məhsullar üçün işlədilir. Məsələn, "Piyli xəmir daha dadlı olur" cümləsində piyli sözü xəmirə piyin qatılmasını, nəticədə dad keyfiyyətinin yaxşılaşmasını ifadə edir. Bu mənada, "piy əlavə edilmiş", "piy qarışdırılmış" ifadələri ilə sinonimdir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "piyli" sözü həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə işlənə bilər. Məsələn, qoyun üçün "piyli" müsbət keyfiyyət sayılsa da, bəzi hallarda (məsələn, ürək-damar xəstəlikləri üçün) insan üçün "piyli ət" mənfi məna kəsb edə bilər. Sözün mənası həmişə kontekstdən asılıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz