Planlaşdırma sözü, "planlaşdırmaq" fellərinin məsdər formasından törəmiş bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə "planlaşdırmaq işi" kimi izah olunsa da, bu izah kifayət qədər dəqiq və əhatəli deyil. Planlaşdırma, müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün əvvəlcədən düşünülmüş və ardıcıl addımların müəyyən edilməsi, vaxtın, resursların və fəaliyyətlərin sistemli təşkili prosesidir. Bu proses, həm qısa müddətli, həm də uzunmüddətli məqsədləri əhatə edə bilər.
Planlaşdırmanın əsas məqsədi, məqsədə çatmaq üçün ən səmərəli yolun müəyyən edilməsi və qarşıya çıxa biləcək problemlərin minimuma endirilməsidir. Bu prosesdə, məqsədin aydın şəkildə ifadə edilməsi, mövcud resursların qiymətləndirilməsi, alternativ yolların araşdırılması, hər bir addımın vaxtının və yerinin təyin edilməsi kimi vacib mərhələlər vardır. Yüksək keyfiyyətli planlaşdırma, təsadüfi fəaliyyətlərin qarşısını alaraq, məqsədə daha sürətli və effektiv çatmağa imkan yaradır.
Planlaşdırma müxtəlif sahələrdə tətbiq olunur: iş dünyasında (layihə planlaşdırması, istehsal planlaşdırması, marketinq planlaşdırması), həyatın gündəlik təşkilində (gündəlik plan, həftəlik plan), hərbi əməliyyatlarda (hərbi əməliyyatların planlaşdırılması), ictimai həyatda (dövlət proqramları, şəhərsalma planları) və s. Hər bir sahədə planlaşdırmanın özünəməxsus xüsusiyyətləri və metodları vardır, anlaşılmalıdır ki, əsas prinsiplər hər yerdə eynidir: məqsəd müəyyən etmə, resursların qiymətləndirilməsi və ardıcıl addımların planlaşdırılması.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "plan" sözü fransız dilindən (plan) keçmiş rus dilindən Azərbaycan dilinə daxil olmuşdur. "Planlaşdırma" isə Azərbaycan dilində "plan" sözünə "-laşdırma" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlmiş bir sözdür. Bu şəkilçi, bir işi və ya prosesi ifadə edir.
Cümlə içərisində nümunələr:
- Şirkət yeni məhsulun satışının planlaşdırmasına ciddi yanaşdı.
- Layihənin uğurlu olması üçün yaxşı bir planlaşdırma lazımdır.
- O, həftəlik iş planlaşdırmasını çox diqqətlə hazırladı.
- Səfərin planlaşdırması iki ay əvvəl başlanmışdı.
- Strategik planlaşdırma şirkətin uzunmüddətli inkişafı üçün vacibdir.