Platin [isp. platina] – Kimyəvi elementlərin dövri sistemində Pt simvolu ilə işarə olunan, atom nömrəsi 78 olan, sıxlığı yüksək, parlaq ağ-boz rəngli, qiymətli keçid metalıdır. Adı ispan dilindən götürülmüşdür ("platina" kiçik gümüş deməkdir; gümüşə bənzərliyinə görə belə adlandırılmışdır). Platin, əlvan metallara nisbətən daha sərt və aşınmaya davamlıdır, yüksək ərimə temperaturuna malikdir və kimyəvi təsirlərə qarşı olduqca davamlıdır. Bu xüsusiyyətləri sayəsində müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur.
Platin müxtəlif mineral yataqlarında, əsasən digər qiymətli metalların (məsələn, qızıl) müşayiət edən mineral kimi aşkar olunur. Onun hasilatı mürəkkəb bir prosesdir və təmiz platinin əldə edilməsi xüsusi texnologiyalar tələb edir.
Platinin əsas istifadə sahələri bunlardır:
- Zərgərlik sənayesi: Platin, qiymətli zərgərlik əşyalarının hazırlanmasında geniş istifadə olunur. Onun nadirliyi, davamlılığı və parlaq görünüşü onu zərgərlik üçün ideal material edir. "Ağ qızıl" olaraq da adlandırılan platin zərgərlik məmulatları, əsasən digər metallarla ərintilər şəklində hazırlanır.
- Kimya sənayesi: Platin və platin əsaslı katalizatorlar kimyəvi reaksiyaları sürətləndirmək üçün istifadə olunur. Məsələn, avtomobil katalizatorlarında zərərli tullantıların azaldılması üçün platin geniş istifadə olunur.
- Tibbi texnologiyalar: Platin əsaslı birləşmələr bəzi xərçəng növlərinin müalicəsində istifadə olunur. Həmçinin, platin tibbi cihazların və implantların istehsalında da istifadə olunur.
- Elektronika sənayesi: Platin, yüksək keyfiyyətli elektrik kontaktlarının və digər elektron komponentlərin istehsalında tətbiq olunur.
Qısaca, platin nadir, qiymətli və çox yönlü bir metal olub, müxtəlif sahələrdə mühüm rol oynayır. Onun yüksək kimyəvi davamlılığı, ərimə temperaturu və digər xüsusiyyətləri, onu elmi-texniki tərəqqinin müxtəlif sahələrində əvəzolunmaz edir. "Ağ qızıl" kimi tanınması isə, onun zərgərlikdəki gözəl görünüşünə və qiymətinə işarədir.