Tantal (Ta): Kimyəvi elementlərin dövri sisteminin V qrupuna aid olan, qırılmayan, gümüşü-ağ rəngli, çox sərt və yüksək ərimə temperaturuna malik bir keçid metalıdır. Atom nömrəsi 73-dür. Adını Yunan mifologiyasında aclıq və susuzluq əzabı çəkən Tantal adlı qəhrəmandan almışdır. Bu ad, metalın turşulara qarşı aşınmaya davamlılığı ilə əlaqələndirilmişdir – necə ki, Tantal əzabları çəkərək, hər zaman suyun və yeməyin yanından keçir, ancaq əsla onlara yaxınlaşa bilmirdi.
Tantalın əsas xüsusiyyətləri yüksək ərimə temperaturu (3017 °C), yüksək sıxlığı, güclü mexaniki möhkəmliyi və korroziyaya qarşı yüksək müqavimətidir. Bu xüsusiyyətləri sayəsində, tantal müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur.
Tətbiq sahələri: Tantal, əsasən, aşağıdakı sahələrdə istifadə olunur:
- Yüksək temperaturlu ərintilər: Tantalın ərimə temperaturunun yüksək olması onun yüksək temperaturlu ərintilərdə, xüsusən də raket və kosmik texnikasında istifadəsinə imkan verir.
- Kimya sənayesi: Korroziyaya qarşı müqavimətinin yüksəkliyi səbəbindən tantal kimya sənayesində reaktivlərin saxlanılması üçün qabların, boruların və digər avadanlıqların istehsalında istifadə olunur.
- Elektronika: Tantal kondensatorlarının istehsalında geniş istifadə olunur. Bu kondensatorlar kiçik ölçüləri və yüksək tutumları ilə seçilir.
- Tibbi əməliyyatlar: Biomülayim olması səbəbindən tantal tibbdə, xüsusən də cərrahiyyə alətlərinin və implantların istehsalında istifadə olunur.
- Digər sahələr: Tantal həmçinin nüvə texnologiyası, metallurgiya və digər sahələrdə tətbiq olunur.
Etimologiya: Yunan mifologiyasındakı Tantal personajının adından götürülmüşdür. Bu, elementin kimyəvi inertliyi və turşulara qarşı müqavimətini simvolizə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Tantal yüksək ərimə temperaturuna malik bir metaldır.
- Tantal kondensatorları elektron cihazlarında geniş istifadə olunur.
- Kimya sənayesində tantal qablar korroziyaya davamlılığı ilə seçilir.
- Tantalın biomülayim olması onu tibbdə implant istehsalında əvəzolunmaz edir.