Portal [lat. porta – giriş, darvaza] Böyük bir binanın, quruluşun və ya ərazinin əsas girişini təşkil edən, memarlıq baxımından xüsusi olaraq işlənmiş və bəzədilmiş, ümumi fasaddan fərqlənən və önəmli bir hissəsi. Bu, sadəcə bir giriş qapısı deyil, həm də memarlıq kompozisiyasının mühüm elementidir. Portal, özünün ölçüləri, formasının mürəkkəbliyi, bəzək elementləri (heykəllər, relyeflər, oymalar, sütunlar, tağlar və s.) ilə diqqət çəkir və binanın üslubunu, əhəmiyyətini və cəlbediciliyini vurğulayır. Bəzən portalın ətrafı ayrıca bir örtüklə, çardaqla və ya portiklə (sütunlu giriş) bəzədilir.
Portal sözü müxtəlif memarlıq üslublarında fərqli xüsusiyyətlərə malik ola bilər. Məsələn, Roman üslubunda portal adətən yarı dairəvi tağla, Qotik üslubunda isə sivri tağla, Barokko üslubunda isə daha mürəkkəb və bəzəkli formalarla təmsil olunur. Hər bir üslub portalın bəzədilməsində özünəməxsus elementləri əks etdirir. Portalın ölçüsü və bəzəyi binanın miqyasına, məqsədinə və sosial statusuna uyğun seçilir.
Portal yalnız böyük binalarda deyil, həmçinin daha kiçik strukturlarda, məsələn, qədim məqbərələrdə, kilsələrdə, evlərin girişlərində də rast gəlinir. Lakin, həmişə portalın əsas xüsusiyyəti onun memarlıq cəhətdən işlənməsi və girişin önəmli bir elementi olaraq seçilməsidir. Məsələn, “Kilsənin monumental portalı diqqət çəkirdi” və ya “Sarayın əzəmətli portalından keçərək salona daxil oldular” kimi cümlələrdə portal sözü əzəmət, əhəmiyyət və rəsmiyyət ifadə edir.
Müasir memarlıqda da portal anlayışı istifadə olunur, lakin burada daha sadə və minimalist formalar üstünlük təşkil edir. Ancaq hər halda, portal həmişə giriş qapısının sadəcə bir genişləndirilmiş və bəzədilmiş forması olaraq qalır və memarlıq kompozisiyasında xüsusi yer tutur.