Pozitivist sözü [yun. positiuus – müsbət, əyani, real] kökünə malikdir və pozitivizm fəlsəfi cərəyanının tərəfdarını, yəni bu cərəyanın prinsiplərini qəbul edən və yaymağa çalışan şəxsi ifadə edir. Pozitivizm, əsasən müşahidə oluna bilən və təcrübə ilə sübuta yetirilə bilən hadisələrə əsaslanan bir fəlsəfi yanaşmadır. Pozitivistlər üçün həqiqətin yeganə mənbəyi elmi müşahidə və təcrübədir; metafizika və spekulyativ düşüncə isə etibarlı bilik mənbəyi kimi qəbul edilmir.
Daha geniş mənada, pozitivist, elmi metodu hər şeyə tətbiq etməyə çalışan, hər hansı bir iddianın elmi sübut tələb edən və subyektiv düşüncədən uzaq duran bir şəxsiyyətdir. Onlar obyektiv gerçəkliyin mövcudluğuna inanır və bu gerçəkliyi anlamağın yeganə yolunun elmi tədqiqat olduğunu düşünürlər. Bu baxımdan, pozitivizm sosial elmlərə də tətbiq oluna bilər, sosial hadisələrin də elmi metodlarla araşdırıla biləcəyini və qanunauyğunluqların aşkar edilə biləcəyini iddia edir.
Pozitivistlər fərqli sahələrdə fəaliyyət göstərə bilərlər: fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, siyasi elmlər və s. Onların ümumi xüsusiyyəti elmi metodu hər şeyə tətbiq etmək cəhdi və subyektivliyi aradan qaldırmaq istəyidir. Məsələn, bir pozitivist sosioloq sosial hadisələri statistik analiz vasitəsilə araşdırmağa çalışar, halbuki pozitivist fəlsəfəçi isə həqiqətin təkcə elmi sübutlarla təsdiq oluna biləcəyini müdafiə edər.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- O, həmişə pozitivist yanaşması ilə tanınırdı, hər şeyin elmi əsasının olmasını tələb edirdi.
- Pozitivist alimlər sosial hadisələrin obyektiv şəkildə araşdırıla biləcəyinə inanırlar.
- Müasir elm fəlsəfəsi pozitivizmin bəzi məhdudiyyətlərini qəbul edərək, daha mürəkkəb yanaşmaları qəbul etmişdir.