Pozucu sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir sıfatdır və həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənə bilər. Lüğətlərdəki sadə təriflər onun çoxşaxəli mənasını tam əhatə etmir. Ona görə də, sözün mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək lazımdır.
1. Qayda, qanun və ya normaları pozma ilə əlaqəli mənası: Pozucu, hər hansı qayda, qanun, nizamnamə, əsasnamə, ənənə, protokol, əxlaq normaları, sosial normalar və ya qəbul edilmiş davranış standartlarını bilərəkdən və ya bilmədən pozma xüsusiyyətinə malik olanı bildirir. Bu mənada pozucu, həm fəaliyyət, həm də obyekt ola bilər. Məsələn, "pozucu davranış", "pozucu element", "pozucu təsir", "pozucu proqram" kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Pozucu, sadəcə qaydanın pozulmasını deyil, həmçinin bu pozuntunun yarada biləcəyi mənfi nəticələri də nəzərdə tutur. Burada “pozuntu” termini daha çox konkret bir hərəkəti, “pozucu” isə bu hərəkəti törədən obyekt və ya subyekti ifadə edir.
2. Pozğunluq və qaydasızlıq yaradan mənası: Pozucu, həmçinin nizamsızlıq, xaos, qarışıqlıq, anormallıq və ya fəsad yaradan, mövcud vəziyyəti mənfi təsir edən hər şeyə aid oluna bilər. Bu, fiziki obyekt, sosial hadisə, proses və ya hətta ideya ola bilər. Məsələn, “pozucu amil”, “pozucu qüvvə”, “pozucu təsirlər”, “pozucu düşüncələr” ifadələrində pozucu sözü bu mənada işlənmişdir. Bu mənada “pozucu” sözü daha çox sistematik və ya struktur əhəmiyyətli pozuntuları ifadə edir.
Sözün etimologiyası: Pozucu sözü "pozmaq" fellərinin sifəti olaraq əmələ gəlmişdir. "Pozmaq" felinin kökü qədim türk dillərinə gedib çıxır və "qırmaq", "sındırmaq", "yarmaq", "məhv etmək" mənalarını əhatə edir. Bu kökdən törəmiş sözlər müxtəlif dillərdə oxşar mənalarda işlənir.
Müxtəlif cümlələrdə işlənmə nümunələri:
- Onun pozucu davranışı hər kəsi narahat edirdi.
- Yeni qanun iqtisadiyyatda pozucu bir amil kimi qiymətləndirilir.
- Hava şəraitinin pozucu təsiri səbəbindən uçuş ləğv edildi.
- Bu pozucu element sistemin işini tamamilə iflic etmişdi.
- Onun pozucu fikirləri cəmiyyətin əsas dəyərlərini təhdid edir.