izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Raxitizm (yun. ῥάχις - rachis - onurğa) sümük toxumasının inkişafının pozulması ilə səciyyələnən, əsasən uşaqlarda rast gələn, metabolik bir xəstəlikdir. Xəstəliyin əsas səbəbi D vitamininin çatışmazlığıdır, nəticədə kalsium və fosforun sümüyə hopması pozulur. Bu da sümük toxumasının yumşalması, deformasiyası və zəifləməsinə gətirib çıxarır. Raxitizm sadəcə "raxit xəstəliyi əlamətlərinin məcmusu" deyil, bir çox spesifik klinik əlamətlərlə müşayiət olunan kompleks bir patoloji prosesdir.

Raxitizmin əlamətləri arasında sümük ağrısı, əzələ zəifliyi, sümüklərin deformasiyası (xüsusilə qabırğaların, qıçların, kəllə sümüklərinin), başın yumşaq olması (kraniotabes), kəllə sümüklərinin şişməsi (frontal bossing), "muncuqvari" qabırğalar (raxitli rosary), sümüklərin yumşalması və s. yer alır. Xəstəliyin şiddəti D vitamininin çatışmazlığının dərəcəsindən və digər amillərdən (məsələn, qidalanma, genetik meyllilik) asılıdır.

Raxitizmin diaqnozu klinik müayinə, qan analizləri (kalsium, fosfor, alkalin fosfataza səviyyələrinin müəyyən edilməsi) və sümük rentgenoloji müayinəsi ilə qoyulur. Müalicə əsasən D vitamini preparatlarının təyin edilməsindən, kalsium və fosforun qəbulunun tənzimlənməsindən və düzgün qidalanmadan ibarətdir. Vaxtında və effektiv müalicə ilə raxitin ağırlaşmalarının qarşısı alına bilər, lakin ciddi hallarda sümük deformasiyaları qalıcı ola bilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, "raxitizm" termini həm xəstəliyin özünü, həm də onunla əlaqədar olan bütün klinik əlamətlərin məcmusunu ifadə edir. Yəni, "raxitizm" yalnız "raxitizm əlamətləri" deyil, bu əlamətlərin səbəb olduğu spesifik bir xəstəlikdir. Terminin yunaniyə kökləri (rachis - onurğa) sümük sisteminə təsirini ifadə edir, lakin xəstəlik bütövlükdə orqanizmin metabolizmini əhatə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz