Raxit (yun. rhachis – bel sümüyü) – uşaq və yeniyetmələrdə sümük toxumasının yumşalması və deformasiyası ilə xarakterizə olunan, əsasən D vitamini çatışmazlığı nəticəsində inkişaf edən bir xəstəlikdir. Adının yunanca "bel sümüyü" sözündən götürülməsi, xəstəliyin ən çox bel sümüyündəki dəyişikliklərlə müşahidə olunması ilə əlaqədardır. Lakin raxit yalnız bel sümüyünü deyil, bütün skeletin inkişafını təsir edir.
Xəstəliyin əsas səbəbi D vitamini çatışmazlığıdır. D vitamini kalsium və fosforun bağırsaqdan sorulmasında mühüm rol oynayır. Bu maddələr isə sümük toxumasının düzgün inkişafı üçün zəruridir. D vitamini çatışmazlığı nəticəsində kalsium və fosforun sümüyə daxil olması azalır, sümük toxuması yumşalır, deformasiyaya uğrayır və zəifləyir. Bu çatışmazlıq qeyri-kafi günəş şüalanması, qidalanmada D vitamininin azlığı və ya onun sorulmasının pozulması səbəbindən baş verə bilər.
Raxitin əlamətləri arasında sümük ağrıları, əzələ zəifliyi, boy artımının ləngiməsi, sümüklərin deformasiyası (xüsusilə qabırğaların, əllərin, ayaqların və bel sümüyünün), kəllə sümüyünün yumşalması (kraniotabes), “muncuqlu” qabırğalar (raxitli təpəciklər), əzələlərin hipotoniyası (tonusunun azalması) və s. qeyd oluna bilər. Xəstəliyin ağır hallarında sümük qırıqları və skeletin ciddi deformasiyaları müşahidə edilə bilər.
Raxitin diaqnozu klinik müayinə, qan analizləri (kalsium, fosfor, alkalin fosfataza səviyyələrinin təyini), rentgen müayinəsi vasitəsilə qoyulur. Müalicə D vitamini preparatlarının təyin edilməsi, kalsium və fosforla zəngin pəhrizin təşkili və fiziki fəaliyyətin tənzimlənməsini əhatə edir. Vaxtında və düzgün müalicə edilmədikdə raxit ağır əlilliyə səbəb ola bilər. Profilaktika üçün körpələrə D vitamini profilaktikası aparılmalıdır və düzgün qidalanma təmin edilməlidir.