izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Rəncidəlik sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sözdür və əsasən mənfi emosiyaların ifadəsində işlənir. Lüğətlərdə "incimə", "küsmə", "incidəlik", "küskünlük" kimi sinonimləri ilə izah olunsa da, bu sözlərdən bir qədər fərqli kontekstlərə malikdir. Sadəcə incimə və ya küsmədən daha dərin, davamlı və ya daha ciddi bir mənfi duyğunu ifadə edir. Rəncidəlik, bir insanın qarşı tərəfin sözləri və ya hərəkətlərindən psixoloji cəhətdən zədələnməsi, əsəbləşməsi, inciməsi və bu vəziyyətin müəyyən müddət davam etməsidir. Bu duyğu, qarşı tərəfin üzr diləməsi və ya hərəkətinin düzəldilməsi ilə həmişə aradan qalxmır; rəncidəliyin dərinliyinə və insanın xarakterinə görə uzun müddət davam edə bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "rənc" kökünün ərəb dilindən gəldiyini görərik və "əziyyət", "kədər", "incimə" mənalarını ifadə edir. "-dəlik" isə isim bildirən şəkilçidir. Beləliklə, rəncidəlik sözü "əziyyətə səbəb olan vəziyyət", "kədərli vəziyyət" kimi izah edilə bilər. Bu, sadəcə bir hissi deyil, bu hissin yaratdığı vəziyyəti də əhatə edir.

Cümlədə necə işləndiyi nümunələri:

  • Onun sözlərinə görə dərin bir rəncidəlik hiss etdi.
  • Uzun illər davam edən rəncidəlik nəhayət aradan qalxdı.
  • Ailədəki qarşıdurma böyük bir rəncidəlik yaratmışdı.
  • [Müstəntiq:] Paşa bəylə pristav Kamalın arasında inciklik, rəncidəlik vardırmı? (Bu nümunədə olduğu kimi, rəncidəlik, incidəliklə birlikdə işlənərək mənfi duyğuların şiddətini vurğulayır.)

Ümumiyyətlə, rəncidəlik sözü, incimə və küsmədən daha ciddi, daha dərin və davamlı bir mənfi duyğunu ifadə edərək, insanın psixoloji vəziyyətinə təsir edən bir hadisəni əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz