Rikoşet (fr. ricochet - "səs-küy", "dəyib sıçrama") termini əsasən fizika və hərbi terminologiyada işlənir və bir cismin sərt səthə dəyib, əks istiqamətə doğru sıçramasını ifadə edir. Bu sıçrama, cismin səthə dəymə bucağı və hər iki cismin (dəyən və dəyənə səth) fiziki xüsusiyyətlərindən (sərtlik, elastiklik, hamarlıq dərəcəsi) asılıdır.
Terminin mənası iki əsas aspektdə təzahür edir:
1. Səkdirmə: Bu məna, rikoshetin əsas və ən geniş yayılmış mənasıdır. Bir kürənin, güllənin, daşın və ya digər bir cismin su səthinə, divara, qaya parçasına və ya hər hansı digər sərt səthə dəyib, traektoriyasını dəyişərək geri və ya yana doğru sıçraması kimi başa düşülür. Bu zaman cismin enerjisi bir hissəsini itirir və hər bir səkdirmədən sonra hərəkətinin intensivliyi azalır. Məsələn: “Güllə divara dəyib rikoşet etdi və yan tərəfdəki ağaca dəydi.”
2. Uçan cismin dəyib yana sıçraması: Bu, səkdirmə mənasının daha spesifik bir ifadəsidir və əsasən hərbi kontekstdə işlədilir. Məsələn, bir güllənin hədəfə dəymədən əvvəl bir maneəyə (məsələn, bir ağaca) dəyib əks istiqamətə doğru sıçraması və ya hədəfdən yan keçərək başqa bir hədəfə dəyməsi. Bu vəziyyətdə rikoşet həm təhlükəli, həm də qeyri-müəyyənlik yaradan bir amildir. Məsələn: “Düşmənin gülləsi əsgərin qalxanına dəyib rikoşet etdi və yaxınlıqdakı əsgəri yaraladı.”
Qeyd edək ki, rikoşet həm də məcazi mənada işlənə bilər. Məsələn, bir hadisənin başqa bir hadisəyə səbəb olması, bir nəticənin başqa bir nəticəyə yol açması kimi. Lakin bu məcazi işlənmə daha az yayılmışdır.