Ruhoxşayan sifəti, əsasən, bir şeyin və ya hadisənin insan ruhuna müsbət təsir göstərməsini, ruhi təravət və rahatlıq bəxş etməsini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "ruha xoş gələn" kimi tərif olunsa da, mənası daha çoxşaxəlidir. "Ruhoxşayan" sözü, insanın daxili aləminə, hiss və duyğularına müsbət təsir edən hər hansı bir amili təsvir edir. Bu təsir fiziki deyil, əsasən emosional və psixolojidir. Sözün kökündə "ruh" və "oxşamaq" felinin əsasında əmələ gəlmiş "oxşayan" sözü durur. Beləliklə, ruhu "oxşayan", yəni "xoş edən", "sevindirən", "təsəlli verən" mənalarını ehtiva edir.
Mənasının daha geniş şəkildə açıqlanması üçün nümunələr verək: "Ruhoxşayan musiqi", "ruhoxşayan mənzərə", "ruhoxşayan görüş", "ruhoxşayan xəbər" kimi ifadələr insanı sakitləşdirən, sevindirən, ruhi rahatlıq bəxş edən hadisələri ifadə edir. Bu hadisələr müxtəlif ola bilər – təbiətin gözəlliyi, incəsənət əsəri, xoş bir xəbər, yaxın insanla görüş və s. Bunların hamısı insanın daxili aləminə müsbət təsir edir və ruhun təravətlənməsinə səbəb olur.
Verilən nümunə cümləsində ("Ataş elə bil ömründə bu cür ürəyəyatan, ruhoxşayan, könülaçan axşam görməmişdi") "ruhoxşayan" sifəti axşamın təsirini ifadə edir. Axşamın təkcə gözəl olması deyil, həm də Ataşın ruhuna müsbət təsir etməsi, onu sakitləşdirməsi, sənin həyatındakı mənfi hisslərdən azad etməsi vurğulanır. Bu mənada "ruhoxşayan" "ürəyəyatan" və "könülaçan" sözləri ilə sinonim kimi işlənir, lakin "ruhoxşayan" sözünün əsas diqqəti insanın daxili aləminə yönəlmişdir.
Qeyd edək ki, "ruhoxşayan" sözü daha çox ədəbi üslubda işlənir və gündəlik danışıqda "xoş", "sərinlədici", "rahatladıcı" kimi sözlərlə əvəz oluna bilər. Lakin, ədəbi əsərlərdə bu sözün daha dərin və ifadəli mənası əsərin ümumi tonuna özəl bir kolorit qatır.