izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ruhnəvaz (sifət) [ər. ruh və fars. nəvaz] Klassik ədəbiyyatda ruhoxşayan mənasında işlənmişdir. Bu termin, əsasən, ruha xoş təsir edən, ruhu oxşayan, sakitləşdirən, xoş və rahatlatıcı mənalarını ehtiva edir. Lüğətlərdə sadəcə "ruhu oxşayan" tərifi verilmiş olsa da, mənanın daha geniş və çoxcəhətli olduğunu qeyd etmək vacibdir. Ruhnəvaz olan şey, sadəcə ruhu sakitləşdirmir, həm də ona estetik zövq verir, ruhi təravət bəxş edir, duyğuları təmizləyir və ya müsbət emosiyalar yaradır.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, ərəb mənşəli "ruh" (can, nəfəs, ruh) sözü ilə fars mənşəli "nəvaz" (oxşayan, əzizləyən, sevimli, xoş) sözünün birləşməsindən əmələ gəldiyini görürük. Bu birləşmə, sözün mənasının zənginliyini və dərinliyini ortaya qoyur. Yəni "ruhu oxşayan" tərcüməsi, sözün ifadə etdiyi incəlik və duyğuları tam əks etdirmir.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Bufet və restoranlarda çalınmaqda olan musiqilərin ruhnəvaz səsi eşidilirdi") "ruhnəvaz səs" ifadəsi, musiqinin xoş, dinləməyə səbəb olan, ruh üçün rahat və xoş təsir bağışlayan olduğunu vurğulayır. Ancaq ruhnəvaz yalnız musiqi üçün deyil, şəkil, mənzərə, ətir, hətta bir insanın hərəkəti və davranışı üçün də işlənə bilər. Məsələn, "ruhnəvaz mənzərə", "ruhnəvaz ətir", "ruhnəvaz davranış" kimi ifadələr də bu sözün çoxşaxəli istifadəsini göstərir.

Qısacası, "ruhnəvaz" sözü, sadəcə "ruhu oxşayan" mənasını verən bir söz deyil, ruha müsbət təsir edən, estetik zövq verən, ruhən rahatlaşdıran və müsbət duyğular yaradan hər şey üçün istifadə oluna bilən, semantik cəhətdən zəngin bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz