izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sahib sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "bir şeyə mülkiyyət hüququ olan şəxs" mənasını bildirir. Ərəb mənşəli bir sözdür ([ər.] qısaltması bunu göstərir) və kökü "sahib" (صاحب) felindən törəmişdir. Bu fel "yaxın olmaq", "əlaqəli olmaq", "müşayiət etmək" kimi mənaları ifadə edir. Lüğətlərdə əsasən "yiyə" kimi tərcümə olunsa da, bu tərcümə tam mənasını əhatə etmir. Çünki "sahib" sadəcə fiziki mülkiyyətdən kənara çıxaraq, məsuliyyət, nəzarət və qayğı kontekstlərini də özündə əks etdirir.

Birinci mənası olan "yiyə" (bir şeyin mülkiyyətçisi) həm əşyalara, həm də canlılara aid edilə bilər. Məsələn, "evin sahibi", "maşının sahibi", "itin sahibi", "kəndin sahibi". Bu mənada, "sahib" sözü mülkiyyəti bildirir və hüquqi bir əlaqəni ifadə edir. "Bağın sahibi" misalında olduğu kimi, bu şəxs bağa aid olan bütün hüquqlara malikdir və onun istifadəsi, qorunması ilə məşğuldur.

Ancaq "sahib" sözü daha geniş mənalarda da işlənə bilər. Məsələn, "vəziyyət sahibi", "təcrübə sahibi", "bilik sahibi", "sərvət sahibi" ifadələrində "sahib" sözü bir şəxsin müəyyən keyfiyyətə, xüsusiyyətə, bacarığa və ya mal-mülkə sahib olmasını bildirir. Bu mənada "sahib" sözü sadəcə mülkiyyətdən daha çox yaxınlıq, əlaqə və bağlılığı ifadə edir.

Verilən nümunə cümləsində ("At sahibi ilə ev sahibi çuvalları atın üstündən ehmallıca alıb apardılar və sonra atı içəri çəkib") "sahib" sözü iki fərqli kontekstdə işlənir. Hər iki halda da mülkiyyət bildirilsə də, birində atın sahibi (atın yiyəsi), digərində isə evin sahibi (evin yiyəsi) nəzərdə tutulur. Cümlədəki iki "sahib" sözü fərqli əşyaların sahiblərini göstərir və eyni zamanda onların hərəkətlərinə dair məlumat verir.

Beləliklə, "sahib" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, amma əsas mahiyyəti bir şeyə mülkiyyət, məsuliyyət, əlaqə və ya bağlılıq əlaqəsini göstərməkdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz