Saxlanmaq sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir fellərdir. Lüğətlərdə əsasən "saxlanılmaq" felinin sinonimi kimi təqdim olunsa da, istifadə konteksti onun mənasını daha dəqiq müəyyənləşdirir. "Saxlanmaq" bir şeyin müəyyən bir vəziyyətdə, yerdə və ya şəkildə qorunub saxlanması, qalması, mühafizə olunması mənasını verir. Bu, həm fiziki, həm də məcazi mənada baş verə bilər.
Fiziki mənada, "saxlanmaq" bir obyektin, əşyanın və ya varlığın yerində qalması, saxlanması, depolarda, anbarlarda və ya digər mühafizə olunan yerlərdə qorunması deməkdir. Misal olaraq, verilən cümlədəki "Kənd təsərrüfat alətləri yay-qış uçuq-sökük, qaryağış tökülən bir xarabalıqda saxlanırdı" ifadəsində alətlərin pis vəziyyətdə olsa da, həmin xarabalıqda qorunub saxlandığı göstərilir. Bu, sadəcə, bir yerdə olmağı deyil, müəyyən bir məqsədlə (yalnızca istifadəyə yararlı olmasa belə, gələcək üçün qorunması) saxlanılmasını ifadə edir.
Məcazi mənada isə, "saxlanmaq" bir hissin, xatirənin, məlumatın və ya digər abstrakt anlayışların şüurunuzda, yaddaşınızda qalması və ya mühafizə olunması deməkdir. Misal üçün: "O, ürəyindəki kədəri illər boyu saxladı." burada kədər fiziki deyil, psixoloji olaraq saxlanılır. Başqa bir misal: "Sənədlər arxivdə uzun illər boyu saxlanıldı." burada sənədlər fiziki olaraq saxlanılır, amma eyni zamanda məlumatların saxlanılması mənası da var.
Sözün mənşəyinə gəldikdə, "saxlamaq" felindən törəmədir və kökü Türk dillərində geniş yayılmış "sax-" kökünə dayanır. Bu kök "tutmaq", "qorumaq", "qalıcı olaraq tutmaq" kimi mənaları ifadə edir. "Saxlanmaq" isə passiv mənada işlənir, yəni bir şeyin başqa bir şey tərəfindən saxlanması, qorunması əməlini ifadə edir.
Beləliklə, "saxlanmaq" sözü sadəcə "saxlanılmaq" sinonimi deyil, daha geniş və çoxmənalı bir fel olub, kontekstdən asılı olaraq fərqli mənalarda işlənə bilər. Həm fiziki, həm də məcazi mənalarda geniş istifadə olunur və Türk dilləri üçün xarakterik olan kökə malikdir.