Saxtalaşdırılma: "Saxtalaşdırılmaq" feilindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə sadəcə feildən törəmə olaraq qeyd edilməsi onun mənasını tam əhatə etmir. Daha geniş və dəqiq izah aşağıdakı kimidir:
Saxtalaşdırılma, əslini gizlətmək, saxta əşya, sənəd, məlumat və ya hadisə yaratmaq, əslindən fərqli göstərmək məqsədi ilə hər hansı bir şeyin qəsdən dəyişdirilməsi, pozulması və ya saxtakarlıqla təqdim edilməsi prosesidir. Bu, həm maddi, həm də mənəvi aləmdə baş verə bilər.
Mənasını genişləndirək: Saxtalaşdırılma nəticəsində əslindən fərqli bir nüsxə, surət, təqlid və ya tamamilə yeni bir şey yaradılır. Bu, həm də bir şeyin özgünlüyünün itirilməsi, dəyərinin azalması və etibarının sarsılması deməkdir. Saxtalaşdırma obyektinin təbiətinə görə müxtəlif növlərə bölünür:
Nümunələr:
- Sənədlərin saxtalaşdırılması: Pasportun, diplomun, vəsiyyətin, müqavilənin qəsdən dəyişdirilməsi və ya saxta hazırlanması.
- Pulun saxtalaşdırılması: Saxta pul vahidlərinin dövriyyəyə buraxılması.
- Əsərlərin saxtalaşdırılması: Məşhur rəssamların əsərlərinin təqlidi və ya qəsdən köhnəltmə yolu ilə saxta kimi təqdim edilməsi.
- Məlumatların saxtalaşdırılması: Statistika, hesabat və ya araşdırma nəticələrinin qəsdən təhrif edilməsi.
- Seçkilərin saxtalaşdırılması: Seçki prosesinin ədalətsiz və qanunsuz yollarla təhrifi.
Etimologiyası: "Saxtalaşdırılma" sözü "saxtalaşdırmaq" feillindən törəmişdir. "Saxtalaşdırmaq" isə fars mənşəli "saxta" sözündən əmələ gəlmişdir. "Saxta" sözü "yanlış, əsl olmayan, təqlid edilmiş" mənalarını verir.
Cümlədə işlənməsi: "Rəsmin saxtalaşdırılması muzeyin nüfuzu üçün ciddi zərbə oldu." "Seçkilərdə geniş miqyaslı saxtalaşdırılma halları aşkarlandı." "Bu sənəddə saxtalaşdırılma əlamətləri var." "Məlumatların saxtalaşdırılması ciddi cinayət hesab olunur."