izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Saksaulluq sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir: birincisi, saksaul bitkilərinin sıx bitib böyüdüyü ərazi, yəni saksaul kolluğu və ya meşəsi mənasında; ikincisi isə, daha geniş mənada, ərazinin landşaft xüsusiyyətlərini müəyyən edən bitki örtüyünün əsasını saksaulun təşkil etdiyi coğrafi məkan kimi başa düşülür. Birinci məna daha konkret və dar mənada istifadə olunur, ikinci isə daha ümumi və geniş məna kəsb edir.

Terminin etimologiyasına nəzər salsaq, "saksaul" sözünün türk dillərindən gəldiyini görərik. "Saksaulluq" isə "saksaul" sözünə "-luq" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlmiş bir isimdir. "-luq" şəkilçisi, bir yerin və ya əşyanın keyfiyyət və ya xüsusiyyətini bildirir, bu halda isə saksaulun bol olduğu yeri və ya həmin yerin xarakterini ifadə edir.

Saksaulluq termini əsasən botanika, coğrafiya və ekologiya sahələrində işlədilir. Məsələn: "Qarabağ düzənliyinin bir hissəsi geniş saksaul kolluklarından ibarətdir." bu cümlədə "saksaul kolluğu" deyil, "saksaul" bitkisinin əsas olduğu geniş bir ərazidən danışılır. Başqa bir nümunə: "Saksaulluq ərazilərində yaşayan heyvanlar xüsusi adaptasiyalara malikdirlər." bu cümlə isə daha geniş mənada, yəni saksaulun yayıldığı bütün əraziləri əhatə edir.

Sözün sinonimləri arasında "saksaul meşəsi", "saksaul kolluğu", "saksaul yaşıllığı" kimi ifadələr göstərilə bilər, lakin bunlar "saksaul" sözünün fərqli miqyaslı əraziləri göstərməsi baxımından tam sinonim deyildir. "Saksaulluq" daha geniş bir coğrafi məkanı ifadə edə bilir.

Qısacası, "saksaul" sözünün mənasını "saksaul bitkisi" kimi dəqiqləşdirsək, "saksaul" bitkisinin xarakterik ərazilərini və landşaftını ifadə edən "saksaul"luq termini daha geniş mənada, həmin bitkinin geniş yayıldığı ərazini, coğrafi landşaftı əhatə edir. Bu, bitki örtüyünün tərkibindən asılı olaraq, həm kolluq, həm də daha geniş əraziləri ifadə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz