Salxımlanma sözü "salxımlanmaq" fellərinin məsdər formasıdır və əsasən bitkilərin meyvə və ya çiçəklərinin salxım şəklində toplanmasını, bir növ dəstə halında bir yerə yığılmasını bildirir. Lüğətlərdə sadəcə bu əsas məna qeyd edilmiş olsa da, mənası daha geniş və mücərrəd mənalara da şamil edilə bilər.
Etimologiya: Sözün kökü "salxım" sözündəndir. "Salxım" isə üzüm, qarağat, alça və s. kimi meyvələrin bir sap üzərində bir yerdə toplanması deməkdir. "-lanma" isə məsdər şəkilçisidir və prosesi, vəziyyəti, halı ifadə edir. Beləliklə, "salxımlanma" sözü həm konkret, həm də məcazi mənada işlənə bilər.
Konkret mənalar:
- Bitkilərdə meyvə və ya çiçəklərin sap üzərində dəstə halında toplanması: "Üzümün salxımlanması payız aylarında baş verir.", "Alça ağacının bol salxımlanması gözəl mənzərə yaradır."
- Başqa obyektlərin də salxım şəklində qruplaşması: "Evlərin salxımlanması şəhərin memarlıq üslubunu müəyyənləşdirir." (məsələn, sıx tikilmiş evlər)
Məcazi mənalar:
- Bir şeyin ardıcıl, sıx və bir-birinə yaxın formada toplanması: "İnsanların meydanda salxımlanması təəccüblü idi." (çoxlu insanın bir yerdə toplanması)
- Məlumatın, hadisələrin ardıcıl və sistemli şəkildə bir araya gətirilməsi: "Araşdırmaların nəticələrinin salxımlanması nəticədə dəqiq bir nəticə verdi."
- Ayrı-ayrı elementlərin bir bütöv halında birləşməsi: "Müxtəlif fikirlərin salxımlanması yeni bir nəzəriyyənin yaranmasına səbəb oldu."
Qrammatik xüsusiyyətlər: "Salxımlanma" isimdir və "salxım" sözündən törəmişdir. Cümlədə müxtəlif hal şəkillərində işlənə bilər (məsələn, təyin, tamamlıq, xəbər kimi). Sözün sinonimləri mövzuya görə dəyişə bilər (məsələn, toplanma, yığılma, dəstələnmə, qruplaşma və s.).