izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Salim (ər. سليم - səlim) sifəti olaraq əsasən "salamat", "sağlam", "xəstəlikdən uzaq", "bütöv", "əzilməmiş", "toxunulmamış" mənalarını verir. Lüğətlərdə sadəcə "salamat" kimi tərcümə edilməsi, sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. "Salamat" daha çox fiziki sağlamlığa işarə edərkən, "salim" daha geniş mənada, həm fiziki, həm də mənəvi, ruhi sağlamlığı, bütövlüyü, paklığı və günahsızlığı ifadə edə bilər. Məsələn, "salim vicdan" ifadəsi sadəcə "sağlam vicdan" deyil, həm də pak, günahsız, rahat bir vicdan deməkdir.

Klassik ədəbiyyatımızda, xüsusilə də şeir və nəsr əsərlərində "salim" sözü daha çox mənəvi-əxlaqi təmizlik və bütövlüyü ifadə etmək üçün işlənir. Misal olaraq, verilən beytin "Mən salim olum, cümlə cahan batsa da batsın" misrasında "salim" yalnız fiziki sağlamlığı deyil, həm də mənəvi cəhətdən paklığını, əqidəsinin və əxlaqının pozulmamasını ifadə edir. Şair, hətta bütün dünya dağılsa belə, öz mənəvi bütövlüyünü, əqidəsinin təmizliyini qorumağı üstün tutur.

Sözün işlənməsinə bir neçə nümunə:

  • "Salim düşüncəli bir insandı." (Sağlam, məntiqi düşüncəyə malik)
  • "Salim bir ürəyə sahib idi." (Pak, təmiz, yaxşı niyyətli)
  • "Salim qalmış bir əmanət." (Toxunulmamış, əzilməmiş)
  • "Onun salim fikirləri hər kəsi valeh edirdi." (Sağlam, məntiqi, səlis fikirləri)

Beləliklə, "salim" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında fiziki və mənəvi sağlamlıq, bütövlük, paklıq və təmizlik anlayışları durur. "Salamat"dan fərqli olaraq daha çox mənəvi sağlamlığa vurğu edir və daha zərif, daha poetik bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz