izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Saplı sifəti, əşyanın sapı, dəstəsi, tutma hissəsi olması mənasını verir. Bu, əsasən uzunsov və ya dəstək üçün tutma hissəsinə malik olan alətlər, əşyalar üçün istifadə olunur. Sözün əsasında "sap" sözü durur ki, bu da əşyanın tutma yerini, qolunu, dəstəsini ifadə edir. "Saplı" isə bu əsas sözə "-lı" şəkilçisinin əlavə olunması ilə sifət şəkilinə çevrilir və əşyanın "sap"a malik olduğunu bildirir.

Misal olaraq, "qara saplı bıçaq" ifadəsində "saplı" sözü bıçağın sapının olduğunu, onun tutmaq üçün bir hissəyə sahib olduğunu göstərir. Rəngi qara olan bu sap bıçağın əsas hissəsindən fərqləndirilərək, onun əlavə bir detal olduğunu vurğulayır. Başqa bir nümunədə, "saplı bel" ifadəsi, bədənin bel nahiyəsinin əyri və ya qabarıq olduğunu, sanki bir sap kimi əyilmiş və ya qabarıq görünüşə malik olduğunu təsvir edir. Bu misalda "sap" daha çox metaforik mənada, forma və quruluş baxımından oxşarlığa əsasən işlənilir.

Verilən nümunə cümlə "Paşa bəy gümüş saplı qamçısını çəkməsinin burnuna vura-vura soruşurdu" cümləsində isə "saplı" sözü, qamçının gümüşdən hazırlanmış bir sapı olduğunu ifadə edir. Burada "saplı" sifəti, qamçının materialını, təfərrüatını açıqlayaraq cümləyə əlavə məlumat verir. Bu misal həm də "saplı" sözünün konkret əşyalarla bağlı olaraq necə istifadə olunabilecəyini nümayiş etdirir.

Ümumiyyətlə, "saplı" sözü konkret və ya məcazi mənada işlənərək, əşyanın sapının, dəstəsinin və ya tutma hissəsinin varlığını bildirir və cümləyə əlavə məna və təfərrüat qatır. Sözün istifadəsi əşyanın növündən, kontekstdən və müəllifin niyyətindən asılı olaraq dəyişə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz