Sarsaqlama: "Sarsaqlamaq" fellindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir şeyi qəflətən və qüvvətlə silkələmək, yelləmək, hərəkətə gətirmək hərəkətidir. Bu hərəkət nəticəsində obyekt öz yerindən tərpənə, sarsıla və ya hətta yıxıla bilər. Beləliklə, "sarsaqlama" sözü fiziki bir hərəkəti, prosesi bildirir.
Lakin, məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, "sarsaqlama" bir qrup insanın qəfil və güclü təsiri, bir sistemin qəfil pozulması və ya bir vəziyyətin qəfil dəyişməsi kimi hadisələri ifadə edə bilər. Bu mənada, "sarsaqlama" qəfil dəyişiklik, sarsıntı, təkan, zərbə, təsir kimi mənaları da özündə ehtiva edir. Maddənin mahiyyətini dəyişmədən, onu qəfil hərəkətə gətirən hər hansı təsir "sarsaqlama" kimi təsvir oluna bilər.
Sözün mənşəyi: "Sarsaqlamaq" feli "sarsmaq" fellindən törəmişdir. "Sarsmaq" köhnə türk dillərindən gələn bir fel olub, qəfil hərəkət, tərpənmə, sarsıntı mənalarını verir. "-lamaq" əlavəsi isə hərəkətin davamlılığını, təkrarlanmasını və ya intensivliyini ifadə edir.
Cümlədə işlənməsi:
- "Kəskin külək ağacları şiddətli bir sarsaqlamaya məruz qoydu." (fiziki məna)
- "Yeni qanun iqtisadiyyata güclü bir sarsaqlama gətirdi." (məcazi məna)
- "Zəlzələ şəhəri güclü bir sarsaqlama ilə sarsıtdı." (fiziki və məcazi mənaların birləşməsi)
- "Onun sözləri mənim ruhumda böyük bir sarsaqlama yaratdı." (məcazi məna)
Göründüyü kimi, "sarsaqlama" sözü həm konkret, həm də mücərrəd mənalarda işlənə bilən çoxmənalı bir sözdür. Mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.