Savaşmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "dalaşmaq, vuruşmaq, söyüşmək, küsüşmək" kimi tərcümə edilməklə kifayətlənə bilməz. Daha geniş və dəqiq bir izah təqdim etmək lazımdır. "Savaşmaq" sözü, fiziki qüvvənin tətbiqi ilə müşayiət olunan münaqişəni, mübarizəni ifadə edir. Lakin bu mübarizənin miqyası və xarakteri müxtəlif ola bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, kökü türk dillərindəki "savaş" kökündən gəlir və əsas mənası "mübarizə aparmaq, döyüşmək"dir. Bu məna, həm fiziki, həm də metaforik səviyyədə istifadə oluna bilər. Fiziki savaş, silahlı qarşıdurma, döyüş, müharibə kimi geniş miqyaslı hadisələri ifadə edərsə, metaforik savaş isə, fikirlərin, ideyaların, maraqların toqquşmasını, rəqabəti, mübahisəni əhatə edir.
Misal üçün: "İki qardaş torpaq payı üzərindən savaşdılar" cümləsində fiziki qarşıdurma nəzərdə tutulsa da, "Siyasətdə iki partiya sərt şəkildə savaşır" cümləsində ideoloji və siyasi bir mübarizədən söhbət gedir. Bundan başqa, "O, xəstəliklə uzun müddət savaşdı" cümləsi isə insanın xəstəliyə qarşı verdiyi mübarizəni, yəni bir növ metaforik savaşını əks etdirir.
Lüğətdə verilən "dalaşmaq, vuruşmaq, söyüşmək, küsüşmək" mənaları "savaşmaq" sözünün daha kiçik miqyaslı, gündəlik həyatda rast gəlinən tətbiqlərini əks etdirir. Lakin bu, sözün tam mənasını əhatə etmir. "Dost dost ilə əbəs yerə savaşmaz; Sevənin sevəndən könlü bulaşmaz" misalında isə "savaşmaq" sözü daha çox "dalaşmaq", "küsüşmək" mənasında işlənir və burada dostluğun, sevginin əhəmiyyəti vurğulanır. Yəni, həqiqi dostlar və sevənlər arasında əbəs yerə münaqişə olmamalıdır.
Beləliklə, "savaşmaq" sözünün tam və dəqiq mənası müxtəlif kontekstlərdə dəyişsə də, əsasında hər zaman bir növ mübarizə, qarşıdurma, toqquşma fikri durur. Həm fiziki, həm də metaforik səviyyədə istifadə oluna bilən bu söz, cüm-cümə müxtəlif mənalar kəsb edə bilir.