Sayağı qoşma sözü, əsas sözün mənasını genişləndirərək, onun müəyyən bir varlığa, hadisəyə və ya keyfiyyətə bənzərliyini, oxşarlığını və ya müqayisəsini bildirir. Bu qoşma, əsas sözün ifadə etdiyi şeyin xarakteristikasına, formasına, hərəkətinə, keyfiyyətinə və ya digər xüsusiyyətlərinə oxşarlığı vurğulayır. "Kimi", "tək", "bənzər", "oxşar" sözləri ilə sinonim olsa da, "sayağı" daha çox vizual və ya davranışsal oxşarlığı ifadə edir.
Mənşə etibarilə türk dillərindən gələn "sayağı" sözü, "saya" (saymaq, hesablamaq) felindən törəmişdir. Ancaq buradan əsas mənasının "saymaq"la birbaşa əlaqəsi yoxdur. Daha çox, bir şeyin sayıla bilən xüsusiyyətləri əsasında müqayisə aparılmasını nəzərdə tutur. Yəni, bir obyekt başqa bir obyektin sayıla bilən xüsusiyyətlərinə bənzəyirsə, "sayağı" qoşması bunun ifadəsinə xidmət edir. Bu mənada, "sayağı" sadəcə bənzərliyi deyil, həm də bu bənzərliyin miqyasının, həcminin və ya dərəcəsinin təxmini olaraq ifadə olunmasına kömək edir.
Cümlədə istifadəsinə nümunələr:
- İlan sayağı qıvrılıb yatmışdı.
- Qar yağışı sayağı yoğun bir duman ətrafı bürümüşdü.
- Səsinin həcmi gurultu sayağı idi.
- Əsgərlər, qaranquş sayağı, tez bir zamanda yoxa çıxdılar.
- Onun gözləri, ulduz sayağı, parıldayırdı.
Gördüyümüz kimi, "sayağı" qoşması müxtəlif kontekstlərdə, müxtəlif mənalı sözlərlə birlikdə istifadə oluna bilər və hər dəfə də əsas sözün müəyyən bir cəhətdən oxşarlığı əsas götürülərək yeni bir məna yaradır. Qoşmanın mənası hər zaman kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında həmişə müqayisə və bənzərlik durur.