Segah (سگاه) farsca mənşəli bir sözdür və Azərbaycan klassik musiqisinin əsas muğamlarından birinin adını daşıyır. "Segah" sözünün etimologiyası tam aydın olmasa da, "səda vermək", "səslənmək", "söyüd ağacına bənzər, əyri-üyrü şəkildə inkişaf etmək" mənalarını ehtiva edən fərziyyələr mövcuddur. Musiqi kontekstində istifadə edildikdə, bu termin muğamın melodik xüsusiyyətlərini, onun geniş diapazonlu, əyri-üyrü, həzin və nəvazişli səs-küyünü ifadə edir.
Segah muğamı özünün həm şən, həm də kədərli, hətta mistik notları ilə fərqlənir. Onun melodik quruluşu mahnının əhval-ruhiyyəsini dinamik şəkildə dəyişməyə imkan verir, musiqiçiyə geniş ifadə imkanları yaradır. Segah, bəzi mənbələrdə əsas muğam sayılsa da, musiqiçilər arasında onun digər muğamlarla əlaqəsinə dair fikir ayrılıqları mövcuddur. Bu, həm də Segahın müxtəlif məktəblərdə və ifaçılar tərəfindən fərqli üslublarda ifa olunması ilə əlaqədardır.
Cümlə içində istifadəsinə nümunələr:
- Xanəndənin ifa etdiyi Segah muğamı tamaşaçıları valeh etdi.
- Konsertdə Segah muğamının bir neçə təsnifi səsləndi.
- Bu mahnının əsasında Segah muğamının melodik xüsusiyyətləri dayanır.
- O, Segah muğamının incəliklərini mükəmməl bilən bir musiqiçi idi.
Beləliklə, "Segah" sözü sadəcə bir muğam adı deyil, eyni zamanda, Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin zənginliyini və ifadə imkanlarının genişliyini göstərən bir termindir. Onun mənasının dəqiq təfsiri, həm musiqi nəzəriyyəsinə, həm də sözün etimologiyasına istinad edilməklə mümkün olur.